အတိုင္းထက္ အလြန္ Vs အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ
ဆိုတဲ့ စကားႏွစ္ခြန္းကို ကၽြန္မသဲကဲြေအာင္ အေတာ္ႀကိဳးစားယူရသည္။ ေနေနာ္ ရဲ ့"အတိုင္းထက္ အလြန္ပဲ" သီခ်င္းစာသားကေတာ့ အလြန္မိ၏။ လူေတြကို အတိုင္းထက္ အလြန္ သို ့ အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိယံုသင့္ပါသလား ေမးခြန္းကို ကၽြန္မကိုယ့္ကုိကုိယ္ အၿမဲေမးမိေနသည္။ ထိုကိစၥသည္ Question တစ္ပုဒ္ပင္ျဖစ္ေနသည္။
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က လူသတ္ၿပီး လက္ညိဳးေပါင္းတစ္ေထာင္လည္ပင္းမွာ သီကံုးဆဲြခဲ့တဲ့ အဂၤုလိမာလ ဟာ နာမည္ဆိုးနဲ ့လူသတ္သမားအဆင့္ထိေရာက္ေအာင္ ပို ့ႏိုင္သူဟာ သူ ့ဆရာအျပင္ "အတိုင္းထက္ အလြန္ " ဆိုတဲ့ နာခံတဲ့ တပည့္ဟာ ဆရာ့အေပၚ လြန္ကဲစြာ ယံုၾကည္မွဳ နာခံမႈ သစၥာေစာင့္သိမႈလား ေမးခြန္းအထိ ေရာက္ေအာင္ စဥ္းစားဖူးပါတယ္။ အဂၤုလိမာလကို မနာလိုလို ့တပည့္ေတြရဲ ့ ကုန္းေခ်ာစကားကို ယံုမိတဲ့ ဆရာကေရာ "အတိုင္းထက္ အလြန္" ပါပဲလား စဥ္းစားၾကည့္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ေခတ္ကမို ့ဆရာေျပာတိုင္း တေသြတသိမ္းလိုက္နာ တာမို ့ေျပာခဲ့ရင္လည္း ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ့္ထက္ အသက္ႀကီးသူ၊ ၀ါႀကီးသူ ၊အေတြ ့အႀကံဳရိွသူ သင္ဆရာ၊ျမင္ဆရာ ၾကားဆရာ သမားမ်ားက သူတို ့ေျပာတာ အမွန္ခ်ည္းပဲ ယူဆၿပီး ကိုယ့္ထက္ အသက္ငယ္သူ ၊ ပညာ အေတြ ့အႀကံဳနည္းသူမ်ားအေပၚ ငါေျပာတာအမွန္ဟု နိမ့္ခ်ဆက္ဆံ ခဲ့ပါလွ်င္ေရာ တရားပါ၏ေလာ ဟု ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္စရာျဖစ္လာပါသည္။
ေနရာတကာတြင္ အက်ိဳးအေၾကာင္းရိွပါသည္။ အက်ိဳးအေၾကာင္း အခ်က္အလက္ ခိုင္လံုစြာနဲ ့တင္ျပႏိုင္ပါက အတိုင္းထက္ အလြန္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အကိုးအကားအခ်က္အလက္ မွန္ကန္ပါက တင္ျပသူ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ခံသာ ျမင္သာ ေသာ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ ရရိွႏိုင္ပါေတာ့တယ္။
ကၽြန္မရဲ ့အယူအဆတစ္ရပ္မွာ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ ကၽြန္မထက္ ငယ္သူပင္ ျဖစ္ေစ သူ ့ဆီမွာ ကိုယ္မသိတဲ့ပညာ အယူအဆ အေတြးအေခၚရိွေနရင္ အဲ့သူ ကို ဆရာတင္ဖို ့၀န္မေလးပါ။ ေနာက္ အသက္ႀကီးခဲ့သူ ျဖစ္ပါကလည္း ကိုယ့္ထက္ ေတာ္လွ်င္ျဖစ္ေစ အသက္အရပဲ ျဖစ္ေစ ေလးစားတက္ပါတယ္။
ငယ္သူျဖစ္ေစ ၊ ႀကီးသူ ျဖစ္ေစ အဲဒီ့လူက ကိုယ့္ကို တစ္ခုခု ဆံုးမသင္ေပးဖူးရင္ သူတို ့ကို အၿမဲေက်းဇူးတင္ေနတက္ပါသည္။
သို ့ေသာ္ တစ္ေနရာရာတြင္ ကၽြန္မ မႀကိဳက္တဲ့ အယူအဆ လမ္းေၾကာင္း ေသြဖီခ်င္လာေသာ ထိုဆရာသမားမ်ားကို ျပန္ရင္ဆိုင္ေတြ ့ပါက အရင္က ေက်းဇူးနဲ ့ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မေခ်တက္ပါ။ ေက်းဇူးရိွတာက တပိုင္းစီထားတက္ပါတယ္။ သင္ေပးဖူးတဲ့ အရင္ကိစၥမွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ဆရာေတြဟာ မွန္ခ်င္ မွန္ေနမယ္။ အၿမဲတမ္း မမွန္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာ ကၽြန္မလက္ခံထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမးခြန္းလိုပံုစံ ကၽြန္မ ျပန္ထုတ္တက္ပါတယ္။ အဲသည့္အခါမွာ ေျဖရတဲ့သူ အႀကံခက္ၿပီး အျမင္ကပ္တက္ပါတယ္။ ကၽြန္မဆိုလိုရင္းမွာ ရန္သူမိတ္ေဆြမရိွပါ။ အမွန္အမွားအေပၚ ဘယ္လို ရူ ့ျမင္သလဲ ေမးခြန္းနဲ ့သူတို ့ရဲ ့ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္ အေၾကာင္းအရင္းေပၚတြင္ပဲ အေျခခံပါသည္။ ဘယ္သူ ့ကိုမွ ေမတၱာမပ်က္ပဲ ရူ ့ျမင့္ခ်က္ မတူတဲ့ ရူ ့ေထာင့္အေပၚသာ
ၾကည့္ရူ ့ေနမိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္မ မွားခဲ့သည္ရိွေသာ္ ကၽြန္မလက္ခံေလာက္တဲ့ အေျခအေနအကိုးအကားေတြနဲ ့တင္ျပပါကလည္း လက္ခံဖုိ ့၀န္မေလးပါ။
ကၽြန္မတို ့ Why ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို "အက်ီစားသန္က ရန္မ်ားတက္၏ " စကားနဲ ့တစ္ခါတေလ ေရာခ်တက္ပါတယ္။ တစ္ခုခုဆို ေမးခြန္းသိပ္မထုတ္ပဲ ဆရာျဖစ္ေစ ေလးစားတဲ့သူျဖစ္ေစ အသက္ႀကီးသူျဖစ္ေစ ေျပာတာအမွန္လို ့ပဲ ယူဆၿပီး ရိွတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေလာက္ပဲ ရပ္တန္ ့ေနတက္ၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ဆူညံပဲြဆူတာမ်ိဳးကို ကၽြန္မတို ့ျမန္မာေတြ သိပ္မႏွစ္သက္တာ ေတြ ့ရပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ ့ဆရာတစ္ေယာက္ေျပာဖူးပါတယ္။ သူက စာေရးဆရာပါ။
" ျမန္မာေတြဟာ ဦးေႏွာက္အေျခာက္ခံမယ့္ စဥ္းစားစရာမ်ိဳးဆို ဆန္အိတ္တစ္အိတ္ ဟိုနားနဲ ့ဒီနား ေျပးထမ္းခ်င္ ထမ္းမယ္၊ ဦးေႏွာက္အလုပ္ေပးဖို ့ဘယ္ေတာ့မွ မစဥ္းစားခ်င္ဘူး၊ ေခါင္းရွဳပ္စိတ္ရွဳပ္မခံခ်င္တာကိုး" လို ့ေျပာဖူးပါတယ္။
အဂၤုလိမာလ ဟာ အလြန္ေတာ္ၿပီး ရိုးသားေအးေဆးတဲ့ တပည့္ေက်ာင္းသားဘ၀ကေန ဆရာျဖစ္သူရဲ ့ပရိယာယ္လွည့္စားခ်က္ေၾကာင့္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ လူသတ္လက္ညိွဳးျဖတ္ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့တာ မေတာ္တဆ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာ့ကို ယံုၾကည္အားကိုးေလးစားလြန္း အတိုင္းထက္ အလြန္ ထိ ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ပါ။
တစ္ခ်ိဳ ့ေသာကိစၥေတြသည္ အစြန္းေရာက္ျခင္းသည္ မေကာင္းပါ။ သို ့ေပမယ့္ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ ဆိုတာ ကလည္း ရိွပါသည္။ လူတစ္ေယာက္အေပၚ ေျပာေသာစကား စေနာက္ေသာစကား၊ ယံုသင့္မယံုသင့္ ခ်င့္ယံု မယံု ဆိုတာေတြ မွာလည္း အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ ရိွပါေတာ့တယ္။ အေျခအေန အေျခအခါအရ လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈရိွၿပီး အခ်က္အလက္ဘယ္ေလာက္ခိုင္လံုေၾကာင္း တင္ျပမႈသည္သာ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ ကို အေျဖေပးပါလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ မည္သည့္ ကိစၥမဆို
အတိုင္းထက္ အလြန္ နဲ ့အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ လြန္ဆဲြေကာင္း လြန္ဆဲြေနေပမယ့္ ရူ ့ျမင္သူရဲ ့အေျခအေနအခ်န္အခါေပၚ မူတည္ေနပါေတာ့မည္။
သွ်င္
{10 Oct 2009}
Sunday, October 11, 2009
Thursday, October 8, 2009
ဒဂၤါး ႏွစ္ဖက္သို ့
ဒဂၤါး ႏွစ္ဖက္သို ့
အေတြ ့အႀကံဳအေရးႀကီးလား ပညာတက္ (သို ့)ပညာရွင္ ျဖစ္ဖုိ ့အေရးႀကီးလား ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ကၽြန္မ ပတ္၀န္းက်င္မွာေရာ ကိုယ္တိုင္ေရာ ရင္မွာ အႀကိမ္ႀကိမ္လာရိုက္ခတ္ပါတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က သင္တန္းတစ္ခုမွာ အတူတက္ျဖစ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က စာအုပ္တစ္အုပ္ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွ နည္းနည္းအစေပၚလာေသာ အရာျဖစ္သည္။ သူက ကၽြန္မကို ေမးခဲ့ပါတယ္။
” နင္ ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီ (Robert Kiyosaki) ေရးတဲ့ ျမတ္ၿငိမ္း စတဲ့ စာေရးဆရာအေတာ္မ်ားမ်ား ဘာသာျပန္ထားတဲ့ ဆင္းရဲ ေဖေဖ ခ်မ္းသာေဖေဖ (Rich Dad Poor Dad) စာအုပ္ ဖတ္ၿပီးၿပီလား ” တဲ့။
ကၽြန္မကလည္း “အိမ္မွာ စာအုပ္အေသးေလး ရိွပါတယ္ ဒါေပမယ့္ သိပ္ နားမလည္ဘူး” လို ့၀န္ခံလိုက္ပါတယ္။
” ဒါဆို နင္အဲသည့္စာအုပ္ကို ေသခ်ာျပန္ဖတ္ၾကည့္ တကယ္ေရးထားတာ သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ ဖတ္ရင္ အေဖႏွစ္ေယာက္ရိွေၾကာင္းအျပင္ ထူးမွာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ သူ ့အေဖအရင္းဟာ တကယ့္ကုိ ပညာတက္ ပညာရွင္ျဖစ္ၿပီး ဆင္းရဲသြားတယ္၊ သူ ့သူငယ္ခ်င္းရဲ ့အေဖကေတာ့ ပညာတက္မဟုတ္ေပမယ့္ လက္ေတြ ့လုပ္လို ့ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားလို ့သူ ့ေမြးစား အေဖအျဖစ္ ခ်မ္းသာတဲ့အေဖနည္းအတိုင္း လက္ေတြ ့သင္ယူႀကိဳးစားခဲ့လို ့ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီဟာ အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္ ၊ နင္ေသခ်ာ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါ။ တကယ့္ကို မွတ္သားဖို ့ေကာင္းတယ္ ” ေျပာၿပီး စာအုပ္ကို ထပ္ဖတ္ဖို ့ညႊန္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းေျပာမွ စာအုပ္ကို ေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ေတာ့မွ သူေျပာတဲ့ Theme တကယ္ရသြားပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေျပာတဲ့ ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီအေၾကာင္းကုိ ထပ္ၿပီးပိုသိခ်င္လို ့သူေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြ သူ ့ရဲ ့ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းေတြ သူကိုယ္တုိင္ေဟာခဲ့တဲ့ ေဟာေျပာပဲြ အေခြကို ေသခ်ာနားေထာင္ၾကည့္မွ သူ ့ဘ၀မွာ ဆင္းရဲတဲ့ ဖခင္ရယ္၊ ခ်မ္းသာၿပီး ေသခ်ာ စံယူခဲ့တဲ့ ေမြးစားဖခင္ေၾကာင့္ သူေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ ့ဘ၀အေတြ ့အႀကံဳေတြက အားက်စရာေကာင္းသလို ပညာတက္ၿပီးဆင္းရဲတဲ့ ဖခင္ရင္း ျဖစ္ေစခ်င္သလို ပညာယူခဲ့ၿပီး သူေရးတဲ့စာအုပ္ေတြဟာ Top Ten Best seller စာေရးဆရာအဆင့္၀င္ၿပီး အၾကာႀကီး ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူ ့ဖခင္ဆင္းရဲခဲ့တာကို ျမင္ၿပီး သူ ့လို မျဖစ္ရေလေအာင္ ဂ်ပန္-အေမရိကန္ ကျပားအျဖစ္ ဟာ၀ိုင္ယီကၽြန္းကေန မီလ်ံနာအဆင့္ခ်မ္းသာခဲ့ေအာင္ လုပ္ျပႏိုင္သူပါ။
စာအုပ္ဖတ္ၿပီးကတည္းက စဥ္းစားၾကည့္ေနပါသည္။ လက္ေတြ ့နယ္ပယ္ထဲမဆင္းပဲနဲ ့(Academic) ပညာရွင္သမားမ်ားေတြဟာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္မ်ားမွာ စာေတြ ့သက္သက္သာ ရိွေနတာမ်ားသည့္အတြက္ ဘယ္လိုမွ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ။ စာေတြ ့နဲ ့လက္ေတြ ့ေပါင္းရမယ္ ဆိုတဲ့ စကားကို လက္ကိုင္ထားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း ေလးစားစြာ ေတြ ့ရၿပီး သူတို ့ကိုယ္တိုင္ေအာင္ျမင္ ေနတာကိုလည္းေတြ ့ရပါတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ား စာေရးဆရာမ်ားမွာ ပညာရွင္အဆင့္ေတြ ့ရပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာဆိုလွ်င္ ကၽြန္မတို ့ျမန္မာစာေရးဆရာေလာကမွာ စာေရးဆရာအမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲပါတယ္။ တကယ့္ကို ေအာင္ျမင္တဲ့ ထိပ္တန္းစာေရးဆရာဆိုမွ လက္ဖ်ားေငြသီးပါတယ္။ က်န္တဲ့ နာမည္ရ စာေရးဆရာမ်ားအတြက္ စာမူခမွာ အေတာ္နည္းပါးၿပီး မေျပာပေလာက္ေသာ စာမူခက အေတာ္ကသိကေအာက္ႏိုင္လွပါတယ္။ ဒီကိစၥမ်ိဳးမွာ အဘက္ဘက္ကေန အမ်ားႀကီး ျမွင့္တင္ဖုိ ့လိုပါတယ္။
လက္ေတြ ့မွာမေအာင္ျမင္ေသာ Academic ပညာရွင္တို ့အမ်ားစုမွာ အေတြးအေခၚအယူအဆ အမွားအမွန္ အေၾကာင္းအက်ိဳးအေပၚတြင္ ရိွသည္။ လက္ေတြ ့အေတြ ့အႀကံဳမရိွေသာအခါ သင္ထားရေသာ သီအိုရီႏွင့္စာမ်ားသည္ သဲထဲေရသြန္ျဖစ္ရသည္။ ေခတ္အေျခအေန အေျပာင္းအလဲႏွင့္ သင္ထားခဲ့ရေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ စာမ်ားႏွင့္ ထပ္တူညီမႈ မရိွပါက ပညာရွင္တို ့သည္ ေခတ္အေျပာင္းအလဲဒဏ္ကို ဘယ္လိုမွ အမီွလိုက္ႏိုင္စြမ္း မရိွေသာေၾကာင့္ က်ရံွဳးၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာရွင္ေတြဘက္က စာေတြ ့ကသက္သက္ ၊ တကယ္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြ လက္ေတြ ့က သက္သက္ ျဖစ္ေနလို ့ အစစအရာရာ မေအာင္ျမင္တာဟု စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္က ေျပာဖူးပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ ့ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ လုပ္ေဆာင္သူမ်ား မေပါင္းစပ္ႏိုင္ေသးတာ အေတာ္မ်ားပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ အလြန္ေနာက္က် က်န္ရစ္ေနတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ စာေတြ ့နဲ ့လက္ေတြ ့တကယ္ ေပါင္းစပ္ႏိုင္မွ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။
ကၽြန္မေတြ ့ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ကုမၸဏီတစ္ခုမွာလည္း လက္ေတြ ့လုပ္ငန္းလုပ္လာလို ့ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ရွစ္တန္းပညာေလာက္သာသင္ခဲ့ရတဲ့သူေဌးဟာ သူ ့ကုမၸဏီကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာမွာ ေရွးက်တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္နဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္လို ့တကယ့္လက္ရိွေခတ္သစ္ စီမံခန္ ့ခဲြမႈနဲ ့ ဘယ္လိုမွ အံမ၀င္ပဲ လုပ္ငန္းလုပ္ရာမွာ ၀န္ထမ္းေတြ အတြက္ အေတာ္ကသိကေအာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုမၸဏီဟာ အမ်ားႀကီး ဆက္တိုးတက္မယ့္အစား ထိုက္သင့္သေလာက္သာ ေအာင္ျမင္ပါေတာ့တယ္။
တကယ္လည္း ဟုတ္ပါတယ္။ လက္ေတြ ့ေအာင္ျမင္ေနေသာ ရွစ္တန္းပညာေလာက္သာ သင္ဖူးေသာ လုပ္ငန္းရွင္မွာ Master Degree ဘဲြ ့ရ ပညာတက္ကို အလုပ္မွာေခၚယူခိုင္းႏိုင္တာကို ကၽြန္မကုိယ္တိုင္ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ပညာရွင္ပညာတက္ေတြ အႏွိမ္ခံရေသာ ဘ၀လား ရုတ္တရက္ စဥ္းစားမိေကာင္း စဥ္းစားႏိုင္ပါသည္။ လက္ေတြ ့ႀကီးပြားေအာင္ျမင္ေအာင္ ထိုရွစ္တန္းပညာေလာက္ႏွင့္ ေအာက္ေျခသိမ္းအိတ္ထမ္းဘ၀မွ တကယ္လည္း ေအာက္သက္ေက်ကာ ရိုးသားႀကိဳးစားခဲ့လို ့ဆိုတာ ရုတ္တရက္ၾကည့္လွ်င္ သာမန္လူမ်ား မသိႏိုင္ပါ။
ပညာတက္ပညာရွင္မ်ား မ်က္ႏွာငယ္ရသလို ခံစားႏိုင္ေသာ္လည္း တကယ့္လက္ေတြ ့မွာ ပညာရွင္မ်ားေလ့လာရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၾကသည္မ်ားမွာ သူတို ့ေလ့လာေတြ ့ရိွသမွ် ေရွးက အေတြ ့အႀကံဳေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာစမ္းစစ္ခ်က္မ်ားေပၚအေျခခံလို ့ ေခတ္အေျခအေနနဲ ့လိုက္ေလ်ာညီေထြပါက ပညာရွင္မ်ားမွာ လက္ေတြ ့နယ္ပယ္မွာ အလြန္ တန္ဖိုးရိွလွပါတယ္။ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပဲြမ်ား က်င္းပေပးျခင္းဟာ တကယ့္ကို တန္ဖိုးရိွပါတယ္။
ပညာရွင္မ်ားရဲ ့ရွာေဖြေတြ ့ရိွခ်က္မ်ားဟာ (R &D) သုေတသနဖံြၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားေပၚ အေျခခံၿပီး ေခတ္နဲ ့အညီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ရွာေဖြ အားထုတ္ ေလ့လာႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။
ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္စိုးေရးသားထားတဲ့ အဓိက စီးပြားေရး အိုင္ဒီယာမ်ား စာအုပ္မွာ အေတြ ့အႀကံဳေပၚအေျခခံတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး နဲ ့စီးပြားေရးပညာရွင္ တို ့အေၾကာင္း ေရးထားတာ အလြန္မွတ္သားဖုိ ့ေကာင္းလို ့မွ်ေ၀လုိက္ပါတယ္။
တစ္ခါတုန္းက ႏိုင္ငံျခားမွာ ျပဳလုပ္သည့္ စီးပြားေရးအေၾကာင္းအရာ ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြ တစ္ခုတြင္ စီးပြားေရး ပညာရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တို ့သည္လည္း တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ ထိုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးတစ္ဦးသည္ သူ၏ စီးပြားေရး အေတြ ့အႀကံဳတစ္ခုကို တင္ျပပါသည္။ ေစ်းကြက္၌ အေျခခံ စားသံုးကုန္စည္တို ့၏ ေစ်းႏွဳန္းကိန္း (CPI= Consumer Price Index) ႏွင့္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ( Inflation rate) မည္မွ် အထိ ဆက္စပ္ေၾကာင္းကို သူေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းဇယားမ်ားႏွင့္ တင္ျပလာပါသည္။ သူ၏ စာရင္းမ်ားအရ တစ္ႏွစ္လွ်င္ Inflation Rate 14% ႏွင့္ မွန္မွန္ႀကီး တိုးလာရာ (၅) ႏွစ္အတြင္းမွာပင္ စားသံုးကုန္စည္တုိ ့၏ ေစ်းႏွဳန္းမွာ ႏွစ္ဆျဖစ္လာေၾကာင္း စာရင္းဇယားမ်ားႏွင့္ တင္ျပသြားသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက သူ၏ ႀကိဳးစားမႈအတြက္ ေ၀ဖန္ခ်ီးက်ဴးၾကသည္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္ပါသည္။ အပင္ပန္းခံၿပီး ေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းေတြမွ တင္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြ (Academics) ဘက္ကမူ သိပ္မလႈပ္ၾကပါ။ အေၾကာင္းတစ္ခုခု ရိွရေပမည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးက ရိပ္မိပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ပညာရွင္မ်ားဘက္သို ့လွည့္ၿပီး ” လူႀကီးမင္းတို ့ဘာေျပာစရာမ်ား ရိွပါသလဲ” ဟု ဖိတ္ေခၚလိုက္သည္။ ထိုအခါတြင္ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက ” လူႀကီးမင္းခင္ဗ်ား ‘ Rule of 70 ‘ ကို သိပါသလားခင္ဗ်ား ” ဟု ေမးလိုက္ပါသည္။ သည္အခါမွာ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးက ရိုးရိုးသားသားႏွင့္
” မသိပါဘူး” ဟု ျပန္ေျဖလိုက္သည္။ ထို ့ေနာက္ ” ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပထားတာနဲ ့ဘယ္လို ပတ္သက္ေနပါသလဲ” ဟု ေမးရာ ” Rule of 70 ” သေဘာကေတာ့ (၇၀) ကိုတည္၊ ရိွတဲ့ Inflation Rate နဲ ့စား၊ ရတဲ့ ရလဒ္ကေတာ့ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ေစ်းႏွဳန္းေတြ၊ ေနာင္ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္မွာ ဘယ္ႏွစ္ဆျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို ျပျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု ဆိုသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ Inflation Rate က ၁၄ %၊ ၎ကို (၇၀) အေျခတည္ၿပီး ၁၄% နဲ ့စားလိုက္လွ်င္ အေျဖမွာ (၅)ရရိွမည္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ထိုေငြေဖာင္းပြမႈ ႏႈန္းႏွင့္သာ သြားလွ်င္ (၅) ႏွစ္အတြင္း ရိွသည္ ့ေစ်းႏွဳန္းမ်ား ႏွစ္ဆျဖစ္သြားသည္ ဆိုသည့္သေဘာျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနႏွင့္ ထို ” Rule of 70 ” စီးပြားေရးအိုင္ဒီယာသေဘာကို နားလည္မည္ဆိုလွ်င္ စကားေတြ အမ်ားႀကီး၊ ကိန္းဂဏန္းေတြ တစ္ၿပံဳႀကီးႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး ေျပာစရာ မလိုေတာ့ပါ။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး လူမႈေရးနယ္ပယ္ အသီးသီးတြင္ လက္ေတြ ့လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ခဲြျခားမရေသာ ဒဂၤါးျပားသဖြယ္ျဖစ္သည္။ ေခါင္းႏွင့္ပန္း သဖြယ္ျဖစ္ေနေသာ အလွည့္၀ယ္ ႏွစ္ဖက္ကို ယတိျပတ္ခဲြျခားထားေသာ္လည္း ႏွစ္ဘက္ေပါင္းမွ ရေသာ တကယ့္တန္ဖိုး ဒဂၤါးတစ္ခုေတာ့ ရိွေနမည္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ျမေလးသွ်င္
စာညႊန္း။ ။ (၁) ျမတ္ၿငိမ္း – ဖေအႏွစ္ဦးသင္ေပးတဲ့ ဆင္းရဲနည္း ခ်မ္းသာနည္း
(၂) ညီညီႏိုင္- ခ်မ္းသာေစခ်င္လြန္းလို ့ပါ။
(၃) ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စုိး(ေဘာဂေဗဒ) -အဓိက
စီးပြားေရးအိုင္ဒီယာမ်ား
(MMG စာအုပ္အမွတ္တရ )
အေတြ ့အႀကံဳအေရးႀကီးလား ပညာတက္ (သို ့)ပညာရွင္ ျဖစ္ဖုိ ့အေရးႀကီးလား ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ကၽြန္မ ပတ္၀န္းက်င္မွာေရာ ကိုယ္တိုင္ေရာ ရင္မွာ အႀကိမ္ႀကိမ္လာရိုက္ခတ္ပါတယ္။ မွတ္မွတ္ရရ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က သင္တန္းတစ္ခုမွာ အတူတက္ျဖစ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က စာအုပ္တစ္အုပ္ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွ နည္းနည္းအစေပၚလာေသာ အရာျဖစ္သည္။ သူက ကၽြန္မကို ေမးခဲ့ပါတယ္။
” နင္ ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီ (Robert Kiyosaki) ေရးတဲ့ ျမတ္ၿငိမ္း စတဲ့ စာေရးဆရာအေတာ္မ်ားမ်ား ဘာသာျပန္ထားတဲ့ ဆင္းရဲ ေဖေဖ ခ်မ္းသာေဖေဖ (Rich Dad Poor Dad) စာအုပ္ ဖတ္ၿပီးၿပီလား ” တဲ့။
ကၽြန္မကလည္း “အိမ္မွာ စာအုပ္အေသးေလး ရိွပါတယ္ ဒါေပမယ့္ သိပ္ နားမလည္ဘူး” လို ့၀န္ခံလိုက္ပါတယ္။
” ဒါဆို နင္အဲသည့္စာအုပ္ကို ေသခ်ာျပန္ဖတ္ၾကည့္ တကယ္ေရးထားတာ သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ ဖတ္ရင္ အေဖႏွစ္ေယာက္ရိွေၾကာင္းအျပင္ ထူးမွာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ သူ ့အေဖအရင္းဟာ တကယ့္ကုိ ပညာတက္ ပညာရွင္ျဖစ္ၿပီး ဆင္းရဲသြားတယ္၊ သူ ့သူငယ္ခ်င္းရဲ ့အေဖကေတာ့ ပညာတက္မဟုတ္ေပမယ့္ လက္ေတြ ့လုပ္လို ့ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားလို ့သူ ့ေမြးစား အေဖအျဖစ္ ခ်မ္းသာတဲ့အေဖနည္းအတိုင္း လက္ေတြ ့သင္ယူႀကိဳးစားခဲ့လို ့ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီဟာ အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္ ၊ နင္ေသခ်ာ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါ။ တကယ့္ကို မွတ္သားဖို ့ေကာင္းတယ္ ” ေျပာၿပီး စာအုပ္ကို ထပ္ဖတ္ဖို ့ညႊန္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းေျပာမွ စာအုပ္ကို ေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ေတာ့မွ သူေျပာတဲ့ Theme တကယ္ရသြားပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေျပာတဲ့ ေရာဘတ္ကီယိုဆာကီအေၾကာင္းကုိ ထပ္ၿပီးပိုသိခ်င္လို ့သူေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြ သူ ့ရဲ ့ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းေတြ သူကိုယ္တုိင္ေဟာခဲ့တဲ့ ေဟာေျပာပဲြ အေခြကို ေသခ်ာနားေထာင္ၾကည့္မွ သူ ့ဘ၀မွာ ဆင္းရဲတဲ့ ဖခင္ရယ္၊ ခ်မ္းသာၿပီး ေသခ်ာ စံယူခဲ့တဲ့ ေမြးစားဖခင္ေၾကာင့္ သူေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ ့ဘ၀အေတြ ့အႀကံဳေတြက အားက်စရာေကာင္းသလို ပညာတက္ၿပီးဆင္းရဲတဲ့ ဖခင္ရင္း ျဖစ္ေစခ်င္သလို ပညာယူခဲ့ၿပီး သူေရးတဲ့စာအုပ္ေတြဟာ Top Ten Best seller စာေရးဆရာအဆင့္၀င္ၿပီး အၾကာႀကီး ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူ ့ဖခင္ဆင္းရဲခဲ့တာကို ျမင္ၿပီး သူ ့လို မျဖစ္ရေလေအာင္ ဂ်ပန္-အေမရိကန္ ကျပားအျဖစ္ ဟာ၀ိုင္ယီကၽြန္းကေန မီလ်ံနာအဆင့္ခ်မ္းသာခဲ့ေအာင္ လုပ္ျပႏိုင္သူပါ။
စာအုပ္ဖတ္ၿပီးကတည္းက စဥ္းစားၾကည့္ေနပါသည္။ လက္ေတြ ့နယ္ပယ္ထဲမဆင္းပဲနဲ ့(Academic) ပညာရွင္သမားမ်ားေတြဟာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္မ်ားမွာ စာေတြ ့သက္သက္သာ ရိွေနတာမ်ားသည့္အတြက္ ဘယ္လိုမွ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ။ စာေတြ ့နဲ ့လက္ေတြ ့ေပါင္းရမယ္ ဆိုတဲ့ စကားကို လက္ကိုင္ထားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း ေလးစားစြာ ေတြ ့ရၿပီး သူတို ့ကိုယ္တိုင္ေအာင္ျမင္ ေနတာကိုလည္းေတြ ့ရပါတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ား စာေရးဆရာမ်ားမွာ ပညာရွင္အဆင့္ေတြ ့ရပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာဆိုလွ်င္ ကၽြန္မတို ့ျမန္မာစာေရးဆရာေလာကမွာ စာေရးဆရာအမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲပါတယ္။ တကယ့္ကို ေအာင္ျမင္တဲ့ ထိပ္တန္းစာေရးဆရာဆိုမွ လက္ဖ်ားေငြသီးပါတယ္။ က်န္တဲ့ နာမည္ရ စာေရးဆရာမ်ားအတြက္ စာမူခမွာ အေတာ္နည္းပါးၿပီး မေျပာပေလာက္ေသာ စာမူခက အေတာ္ကသိကေအာက္ႏိုင္လွပါတယ္။ ဒီကိစၥမ်ိဳးမွာ အဘက္ဘက္ကေန အမ်ားႀကီး ျမွင့္တင္ဖုိ ့လိုပါတယ္။
လက္ေတြ ့မွာမေအာင္ျမင္ေသာ Academic ပညာရွင္တို ့အမ်ားစုမွာ အေတြးအေခၚအယူအဆ အမွားအမွန္ အေၾကာင္းအက်ိဳးအေပၚတြင္ ရိွသည္။ လက္ေတြ ့အေတြ ့အႀကံဳမရိွေသာအခါ သင္ထားရေသာ သီအိုရီႏွင့္စာမ်ားသည္ သဲထဲေရသြန္ျဖစ္ရသည္။ ေခတ္အေျခအေန အေျပာင္းအလဲႏွင့္ သင္ထားခဲ့ရေသာ ပညာရွင္မ်ား၏ စာမ်ားႏွင့္ ထပ္တူညီမႈ မရိွပါက ပညာရွင္တို ့သည္ ေခတ္အေျပာင္းအလဲဒဏ္ကို ဘယ္လိုမွ အမီွလိုက္ႏိုင္စြမ္း မရိွေသာေၾကာင့္ က်ရံွဳးၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာရွင္ေတြဘက္က စာေတြ ့ကသက္သက္ ၊ တကယ္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြ လက္ေတြ ့က သက္သက္ ျဖစ္ေနလို ့ အစစအရာရာ မေအာင္ျမင္တာဟု စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္က ေျပာဖူးပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ ့ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ လုပ္ေဆာင္သူမ်ား မေပါင္းစပ္ႏိုင္ေသးတာ အေတာ္မ်ားပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ အလြန္ေနာက္က် က်န္ရစ္ေနတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ စာေတြ ့နဲ ့လက္ေတြ ့တကယ္ ေပါင္းစပ္ႏိုင္မွ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။
ကၽြန္မေတြ ့ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ကုမၸဏီတစ္ခုမွာလည္း လက္ေတြ ့လုပ္ငန္းလုပ္လာလို ့ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ရွစ္တန္းပညာေလာက္သာသင္ခဲ့ရတဲ့သူေဌးဟာ သူ ့ကုမၸဏီကို အုပ္ခ်ဳပ္ရာမွာ ေရွးက်တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္နဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္လို ့တကယ့္လက္ရိွေခတ္သစ္ စီမံခန္ ့ခဲြမႈနဲ ့ ဘယ္လိုမွ အံမ၀င္ပဲ လုပ္ငန္းလုပ္ရာမွာ ၀န္ထမ္းေတြ အတြက္ အေတာ္ကသိကေအာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုမၸဏီဟာ အမ်ားႀကီး ဆက္တိုးတက္မယ့္အစား ထိုက္သင့္သေလာက္သာ ေအာင္ျမင္ပါေတာ့တယ္။
တကယ္လည္း ဟုတ္ပါတယ္။ လက္ေတြ ့ေအာင္ျမင္ေနေသာ ရွစ္တန္းပညာေလာက္သာ သင္ဖူးေသာ လုပ္ငန္းရွင္မွာ Master Degree ဘဲြ ့ရ ပညာတက္ကို အလုပ္မွာေခၚယူခိုင္းႏိုင္တာကို ကၽြန္မကုိယ္တိုင္ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ပညာရွင္ပညာတက္ေတြ အႏွိမ္ခံရေသာ ဘ၀လား ရုတ္တရက္ စဥ္းစားမိေကာင္း စဥ္းစားႏိုင္ပါသည္။ လက္ေတြ ့ႀကီးပြားေအာင္ျမင္ေအာင္ ထိုရွစ္တန္းပညာေလာက္ႏွင့္ ေအာက္ေျခသိမ္းအိတ္ထမ္းဘ၀မွ တကယ္လည္း ေအာက္သက္ေက်ကာ ရိုးသားႀကိဳးစားခဲ့လို ့ဆိုတာ ရုတ္တရက္ၾကည့္လွ်င္ သာမန္လူမ်ား မသိႏိုင္ပါ။
ပညာတက္ပညာရွင္မ်ား မ်က္ႏွာငယ္ရသလို ခံစားႏိုင္ေသာ္လည္း တကယ့္လက္ေတြ ့မွာ ပညာရွင္မ်ားေလ့လာရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၾကသည္မ်ားမွာ သူတို ့ေလ့လာေတြ ့ရိွသမွ် ေရွးက အေတြ ့အႀကံဳေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာစမ္းစစ္ခ်က္မ်ားေပၚအေျခခံလို ့ ေခတ္အေျခအေနနဲ ့လိုက္ေလ်ာညီေထြပါက ပညာရွင္မ်ားမွာ လက္ေတြ ့နယ္ပယ္မွာ အလြန္ တန္ဖိုးရိွလွပါတယ္။ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာပဲြမ်ား က်င္းပေပးျခင္းဟာ တကယ့္ကို တန္ဖိုးရိွပါတယ္။
ပညာရွင္မ်ားရဲ ့ရွာေဖြေတြ ့ရိွခ်က္မ်ားဟာ (R &D) သုေတသနဖံြၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားေပၚ အေျခခံၿပီး ေခတ္နဲ ့အညီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ရွာေဖြ အားထုတ္ ေလ့လာႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။
ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္စိုးေရးသားထားတဲ့ အဓိက စီးပြားေရး အိုင္ဒီယာမ်ား စာအုပ္မွာ အေတြ ့အႀကံဳေပၚအေျခခံတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး နဲ ့စီးပြားေရးပညာရွင္ တို ့အေၾကာင္း ေရးထားတာ အလြန္မွတ္သားဖုိ ့ေကာင္းလို ့မွ်ေ၀လုိက္ပါတယ္။
တစ္ခါတုန္းက ႏိုင္ငံျခားမွာ ျပဳလုပ္သည့္ စီးပြားေရးအေၾကာင္းအရာ ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြ တစ္ခုတြင္ စီးပြားေရး ပညာရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တို ့သည္လည္း တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ ထိုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးတစ္ဦးသည္ သူ၏ စီးပြားေရး အေတြ ့အႀကံဳတစ္ခုကို တင္ျပပါသည္။ ေစ်းကြက္၌ အေျခခံ စားသံုးကုန္စည္တို ့၏ ေစ်းႏွဳန္းကိန္း (CPI= Consumer Price Index) ႏွင့္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ( Inflation rate) မည္မွ် အထိ ဆက္စပ္ေၾကာင္းကို သူေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းဇယားမ်ားႏွင့္ တင္ျပလာပါသည္။ သူ၏ စာရင္းမ်ားအရ တစ္ႏွစ္လွ်င္ Inflation Rate 14% ႏွင့္ မွန္မွန္ႀကီး တိုးလာရာ (၅) ႏွစ္အတြင္းမွာပင္ စားသံုးကုန္စည္တုိ ့၏ ေစ်းႏွဳန္းမွာ ႏွစ္ဆျဖစ္လာေၾကာင္း စာရင္းဇယားမ်ားႏွင့္ တင္ျပသြားသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက သူ၏ ႀကိဳးစားမႈအတြက္ ေ၀ဖန္ခ်ီးက်ဴးၾကသည္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္ပါသည္။ အပင္ပန္းခံၿပီး ေကာက္ယူထားသည့္ စာရင္းေတြမွ တင္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြ (Academics) ဘက္ကမူ သိပ္မလႈပ္ၾကပါ။ အေၾကာင္းတစ္ခုခု ရိွရေပမည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးက ရိပ္မိပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ပညာရွင္မ်ားဘက္သို ့လွည့္ၿပီး ” လူႀကီးမင္းတို ့ဘာေျပာစရာမ်ား ရိွပါသလဲ” ဟု ဖိတ္ေခၚလိုက္သည္။ ထိုအခါတြင္ စီးပြားေရးပညာရွင္တစ္ဦးက ” လူႀကီးမင္းခင္ဗ်ား ‘ Rule of 70 ‘ ကို သိပါသလားခင္ဗ်ား ” ဟု ေမးလိုက္ပါသည္။ သည္အခါမွာ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးက ရိုးရိုးသားသားႏွင့္
” မသိပါဘူး” ဟု ျပန္ေျဖလိုက္သည္။ ထို ့ေနာက္ ” ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပထားတာနဲ ့ဘယ္လို ပတ္သက္ေနပါသလဲ” ဟု ေမးရာ ” Rule of 70 ” သေဘာကေတာ့ (၇၀) ကိုတည္၊ ရိွတဲ့ Inflation Rate နဲ ့စား၊ ရတဲ့ ရလဒ္ကေတာ့ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ေစ်းႏွဳန္းေတြ၊ ေနာင္ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္မွာ ဘယ္ႏွစ္ဆျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို ျပျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု ဆိုသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ Inflation Rate က ၁၄ %၊ ၎ကို (၇၀) အေျခတည္ၿပီး ၁၄% နဲ ့စားလိုက္လွ်င္ အေျဖမွာ (၅)ရရိွမည္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ထိုေငြေဖာင္းပြမႈ ႏႈန္းႏွင့္သာ သြားလွ်င္ (၅) ႏွစ္အတြင္း ရိွသည္ ့ေစ်းႏွဳန္းမ်ား ႏွစ္ဆျဖစ္သြားသည္ ဆိုသည့္သေဘာျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနႏွင့္ ထို ” Rule of 70 ” စီးပြားေရးအိုင္ဒီယာသေဘာကို နားလည္မည္ဆိုလွ်င္ စကားေတြ အမ်ားႀကီး၊ ကိန္းဂဏန္းေတြ တစ္ၿပံဳႀကီးႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး ေျပာစရာ မလိုေတာ့ပါ။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး လူမႈေရးနယ္ပယ္ အသီးသီးတြင္ လက္ေတြ ့လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ခဲြျခားမရေသာ ဒဂၤါးျပားသဖြယ္ျဖစ္သည္။ ေခါင္းႏွင့္ပန္း သဖြယ္ျဖစ္ေနေသာ အလွည့္၀ယ္ ႏွစ္ဖက္ကို ယတိျပတ္ခဲြျခားထားေသာ္လည္း ႏွစ္ဘက္ေပါင္းမွ ရေသာ တကယ့္တန္ဖိုး ဒဂၤါးတစ္ခုေတာ့ ရိွေနမည္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ျမေလးသွ်င္
စာညႊန္း။ ။ (၁) ျမတ္ၿငိမ္း – ဖေအႏွစ္ဦးသင္ေပးတဲ့ ဆင္းရဲနည္း ခ်မ္းသာနည္း
(၂) ညီညီႏိုင္- ခ်မ္းသာေစခ်င္လြန္းလို ့ပါ။
(၃) ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စုိး(ေဘာဂေဗဒ) -အဓိက
စီးပြားေရးအိုင္ဒီယာမ်ား
(MMG စာအုပ္အမွတ္တရ )
Wednesday, September 30, 2009
ေဈးကြက္ဖြင့္ အေမးအေျဖ (FAQs Marketing) – ေက်ာ္ဝင္း
ေဈးကြက္ဖြင့္ အေမးအေျဖ (FAQs Marketing) – ေက်ာ္ဝင္း
ေဈးကြက္နဲ႔ေဈးကြက္ဖြင့္ျခင္း (Markets And Marketing) အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ… ဘာလဲ။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ကုိယ္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေက်နပ္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မယ့္ တန္ဖုိးသစ္ေတြ ရွာေဖြရတဲ့၊ ဖန္တီးရတဲ့၊ ေဝငွရတဲ့ဘာသာရပ္လုိ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကုိ သိပၸံလို႔ဆုိႏုိင္သလုိ၊ ဝိဇၧာဘာသာလုိ႔လည္း ေျပာလုိ႔ရႏုိင္တယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ ဘာသာရပ္က မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ လုိအင္ဆႏၵေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ေပးတယ္။ ကုိယ္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕အရြယ္ပမာဏနဲ႔ အျမတ္အလားအလာကုိ သတ္မွတ္တယ္၊ တုိင္းတာတယ္၊ တြက္ခ်က္တယ္။ ကုိယ့္ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ အေကာင္းဆုံးအလုပ္ လုပ္ႏုိင္မယ့္ ေဈးကြက္ရဲ႕အစိတ္အပုိင္းကုိ အတိအက်ေဖာ္ထုတ္တယ္။ သင့္ေတာ္မယ့္ ကုန္စည္နဲ႔ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ဒီဇုိင္းဆင္တယ္။ ဒီအလုပ္ေတြအားလုံးကုိ ၿခဳံငုံၿပီး “ေဈးကြက္ဖြင့္” တယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ ကုမၸဏီရဲ႕ဌာနတစ္ခု (ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာန) က တာဝန္ယူေလ့ရွိတယ္။ ဒီလုပ္ဟန္မွာ ေကာင္းကြက္ရွိသလုိ၊ ဆုိးခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းကုိပဲ စူးစုိက္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ အထူးေလ့က်င့္ထား သူေတြကုိ စုစည္းႏုိင္တာမို႔ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာတာပါ။ ဆုိးတာကေတာ့ သိပ္ကုိ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကုိ ဌာနတစ္ခုထဲ လက္ဝကြက္အပ္သလုိျဖစ္ေနတာမုိ႔ပါ။ တကယ္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့ အလုပ္ဆုိတာ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံး ဝုိင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ၾကရတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ အသုံးျပဳရတဲ့ အေရးအႀကီးဆုံး အေကာက္အယူေတြဟာ ဘာေတြျဖစ္မလဲ။
အေရးအႀကီးဆုံးဆုိတာေတြကုိ တန္းစီ ေျပာရင္ေတာင္ အေတာ္မ်ားလိမ့္မယ္။ ေဈးကြက္ကုိ ဆစ္ပုိင္းၾကည့္တာ (seg-mentation) ရည္မွန္းခ်က္ သတ္မွတ္တာ (targeting)၊ ေနရာခ်ထားတာ (posi-ti oning) မ်ဳိးေတြ ရွိမယ္။ လိုအပ္ခ်က္တုိ႔၊ လုိအင္ဆႏၵတုိ႔၊ ဝယ္လုိအားတုိ႔၊ ေရာင္းလုိအားတုိ႔၊ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္တုိ႔ ဆုိတာေတြလည္းရွိမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တန္ဖုိးနဲ႔ ေဖာက္သည္ရဲ႕ စိတ္ေက်နပ္မႈတုိ႔၊ ဖလွယ္တာတုိ႔၊ ေရာင္းၾကဝယ္ၾကတာတုိ႔၊ ဆက္ဆံေရး နက္ဝပ္ေတြတို႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ လမ္းေၾကာင္းေတြတို႔၊ ေထာက္ပံ့ေရးသံႀကိဳး ကြင္းဆက္ (supply chain) တုိ႔ဆုိတာေတြလည္း ရွိဦးမယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး။ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈတုိ႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ပတ္ဝန္းက်င္တုိ႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ ပ႐ုိဂရမ္တုိ႔ဆုိတာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ အမ်ားႀကီးပဲ။ (ဒီအေကာက္အယူေတြကုိ သက္ဆုိင္ရာ ေမးခြန္းေတြ ေရာက္ေတာ့မွ တစ္ခုခ်င္းရွင္း သြားပါ့မယ္)။
ဒီေလာက္ အေကာက္အယူေတြ မ်ားေနရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ ပါဝင္တဲ့ အဓိကျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြရဲ႕ အေရးပါပုံကုိ ဘယ္လုိ အႏွစ္ခ်ဳပ္ မွတ္ယူရမလဲ။
အဓိကအက်ဆုံးလုိ႔ ေျပာႏုိင္မယ့္ ျဖစ္စဥ္ေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ခ်ဳပ္ၾကည့္ပါ့မယ္။
(၁)ရႏုိင္မယ့္အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ထုတ္ရတာ။ opportunity identification ေပါ့။
(၂)ပစၥည္းသစ္ေတြ တီထြင္ထုတ္လုပ္တာ။ new product development။
(၃)ေဖာက္သည္ကုိ ဆြဲေဆာင္တာ။ customer attraction။ (၄)ၿပီးေတာ့ ရၿပီးသားေဖာက္သည္ကုိ ထိန္းထားတာ။ customer retention ေပါ့။ ဒါကုိ “ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္တာ” (loyalty building) လုိ႔လည္းေခၚပါတယ္။
(၅) ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမွာစာေတြကုိ ျပည့္မီေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတာ။ order fulfilment။ အနည္းဆုံး ဒီငါးခ်က္ကုိေတာ့ မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒါေတြကုိ က်က်နန ကုိင္တြယ္ႏုိင္ရင္ ေအာင္ျမင္မွာပဲ။ မကုိင္တြယ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ခပ္ညံ့ညံ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာမ်ဳိးပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။
ကုမၸဏီအမ်ားစုကေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာကုိ ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနရဲ႕ အလုပ္လုိ႔ ၾကည့္ျမင္ၾကတာမ်ားမယ္ ထင္ပါတယ္။ အခု ခင္ဗ်ား ေျပာပုံအရဆုိရင္ ဒီလုပ္ငန္းဟာ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံးရဲ႕ အေတြးအေခၚပုိင္းေရာ၊ လက္ေတြ႕ပုိင္းပါ အက်ဳံးဝင္ေနသလုိပဲ။ အဲဒါ ဘယ္လုိျဖစ္တာလဲ။
ဒီေနရာမွာ Hewlett Packard ကုမၸဏီကို ပူးတြဲထူေထာင္ခဲ့တဲ့ “ေဒးဗစ္ ပက္ကတ္ဒ္” ရဲ႕ စကားကုိ ျပန္ၫႊန္းပါရေစ။ ဟုိ႔အေစာႀကီးကတည္းက သူက အခုလုိ ေျပာခဲ့ဖူးတာရွိတယ္။ “ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဟာ အမ်ားထင္ထားတာထက္ ပိုအေရးႀကီးတာမု႔ိ ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနတစ္ခုတည္း တာဝန္ယူ႐ုံနဲ႔ မလုံေလာက္ႏုိင္ဘူး” တဲ့။ သူေျပာတာ အမွန္ပဲ။ ကမၻာမွာၾကည့္လုိက္ရင္ အပ်ံစားေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနေတြ ရွိပါလ်က္နဲ႔ မေအာင္ျမင္တဲ့ကုမၸဏီေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒါ… ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။ ထုတ္လုပ္တဲ့အပုိင္းက အရည္အေသြး ညံ့တဲ့ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ကုန္ပုိ႔ဌာနက အခ်ိန္မီ မပုိ႔ႏုိင္ဘဲ ေနာက္က်တာမ်ဳိး ျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေငြစာရင္းဌာန ကတိက်တဲ့ ကုန္ပုိ႔လႊာေတြ၊ ေငြေတာင္းခံလႊာေတြ မပုိ႔တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္။ ဘာေၾကာင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိအားနည္းခ်က္ ေတြရွိရင္ ရၿပီးသား ေဖာက္သည္ေတာင္ ဆုံး႐ႈံးသြားမွာပဲ။ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံးက ကုိယ္ ကတိကဝတ္ျပဳထားတဲ့ တန္ဖုိးေတြကို ေပးစြမ္းႏုိင္မွ ေဖာက္သည္ရဲ႕ဟာဒယနဲ႔ ေတြ႕ေအာင္ႀကံေဆာင္ႏုိင္မွ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ တုိင္းျပည္အလုိက္၊ ေဒသအလုိက္ ကုိယ့္ အေျခအေနနဲ႔ကုိယ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ လုပ္ရတာမ်ဳိးလား။ ဒါဆုိရင္ ေယဘုယ် သေဘာေဆာင္တဲ့ ပုံေသအေျခခံမူေတြ မရွိႏုိင္ေတာ့ဘူးလား။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ “အင္နာ လက္တစ္ေဂ်ာ္မက္ထရီ” လုိပုံေသသတ္မွတ္လုိ႔ ရတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စီးပြားေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ပေဒသာစုံျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္အားလုံးမွာ တစ္သေဘာတည္း က်င့္သုံးလုိ႔ရႏုိင္မယ္ မဟုတ္ဘူး။ ေျပာရရင္ တုိင္းျပည္တစ္ခုတည္းမွာကုိပဲ က႑အလုိက္ မတူတဲ့ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးပုံေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ ဥပမာ-စား သုံးကုန္လုပ္ငန္းမွာ တစ္မ်ဳိး၊ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမွာ တစ္မ်ဳိး၊ ဘိဇနက္လုပ္ငန္း အခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံရတာေတြမွာ တစ္မ်ဳိး၊ တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါထာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရတာေတြရွိတယ္။ လုပ္ငန္းသဘာဝခ်င္းတူဦးေတာ့ ကုမၸဏီခ်င္း မတူျပန္ရင္လည္း မတူတဲ့ေဈးကြက္ဖြင့္ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးပုံေတြ ရွိႏုိင္ေသးတယ္။ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဆုိတာ ေယဘုယ်သေဘာထက္ ဝိေသသသေဘာ ပုိေဆာင္ ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိေနရာ၊ဘယ္လို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ မဆုိ အထိုက္အသင့္ က်င့္သုံးလုိ႔ရႏုိင္တဲ့ အေျခခံမူတခ်ဳိ႕လည္း ရွိသေလာက္ေတာ့ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့
٭ ေဈးကြက္ဖြင့္ မဟာဗ်ဴဟာခ်ရာမွာ ေဖာက္သည္ေတြ၊ ၿပိဳင္ဘက္ေတြ၊ ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြရဲ႕ ဗဟုိအခ်က္အခ်ာ အခန္းကုိ ေလးစားပါ။
٭ ဘယ္လုိေဈးကြက္မ်ဳိးကုိ မဆုိ ဆစ္ပုိင္းၾကည့္ပါ။ ၿပီးမွ ကုိယ့္ကုမၸဏီရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္အရ အလားအလာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ႏုိင္မယ့္ အပုိင္းကုိ ခ်ဥ္းကပ္ပါ။
٭ ကိုယ္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ အစိတ္အပိုင္းရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ သေဘာထားေတြ၊ အႀကိဳက္စ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေဖာက္သည္ေတြရဲ႕ ေဈးဝယ္ျဖစ္စဥ္ေတြကုိ က်က်နန သုေတသနလုပ္ပါ။
٭ ကုိယ္ခ်ိန္ရြယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္အတြက္ ျမင့္မားတဲ့တန္ဖုိးဆုိင္ရာ ကတိ ကဝတ္ေတြကုိ ဂ႐ုတစုိက္သတ္မွတ္ပါ၊ ဖန္တီးပါ၊ ျဖန္႔ေဝေပးပါ။ ဒီနည္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈကုိ ရွာပါ။
တစ္ခုေတာ့ ရွိေလရဲ႕။ သီအုိရီဆုိတာ အေရာင္မွိန္လာတတ္တဲ့ သေဘာရွိတာကုိေတာ့ မျပတ္ႏွလုံးသြင္းဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြ စၾကဝဠာႀကီး အေၾကာင္းနားလည္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကုိပဲ ျပန္ၾကည့္ေပါ့။ “တုိေလမီ” ကုိ “ကုိပါးနီးကပ္စ္” က အစားထုိးခဲ့တယ္။ ေနာက္… “ကုိပါးနီးကပ္စ္” ေနရာမွာ “အုိင္စတုိင္း” နဲ႔ အစားထုိးရတယ္မုိ႔လား။ ေျပာခ်င္တာက သီအုိရီဆုိတာေတြ၊ အေျခခံမူဆုိတာေတြကုိ အေသဆုပ္ မထားမိဖုိ႔ ပါ။ ပုိသစ္ၿပီး ပုိေကာင္းတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ သီအုိရီတစ္ခုေတြ႕ၿပီဆုိတာနဲ႔ အေဟာင္းကုိ စြဲမေနဘဲ အသစ္ကုိ အျမန္ဆုံး လက္ေတြ႕ အသံုးခ်ႏုိင္ပါေစ။
ဒီေန႔ကုမၸဏီေတြမွာ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း နားလည္မႈ လြဲေနၾကတာမ်ဳိးေတြ ရွိပါသလား။ တကယ္ လုိ႔ရွိခဲ့ရင္ အဓိက အမွားေတြဟာ ဘာေတြလဲ။
ဟုတ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘိဇနက္ အသုိင္းအဝုိင္းၾကားမွာေရာ၊ လူထုၾကားမွာပါ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မွားမွား ယြင္းယြင္း နားလည္ေနၾကတာေတြ ရွိတယ္။ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ နားလည္ခ်က္က ထုတ္လုပ္ေရးကုိ ပံ့ပုိးဖုိ႔ေဈးကြက္ဖြင့္ရတာလုိ႔ ထင္ေနၾကတယ္။ တကယ့္အျဖစ္မွန္က ဒီအထင္နဲ႔ ေျပာင္းျပန္ပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကုိ ပံ့ပုိးဖုိ႔ ထုတ္လုပ္ေရးဆုိတာ ရွိရတာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ထုတ္လုပ္ေရးကိစၥကုိ ကုမၸဏီျပင္ပ အလုပ္အင္အားစုနဲ႔ လုပ္လုိ႔လည္းျဖစ္တာပါပဲ။ ဒါကုိ out-source လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကုမၸဏီျပင္ပမွာ ရင္းျမစ္ရွာတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ ခုိင္းလုိ႔မရဘူး။ ကုမၸဏီကုိယ္တုိင္ လုပ္မွျဖစ္တယ္။ ေျပာရရင္ ကုမၸဏီတစ္ခုကုိ ဖန္တီးေပးေနတာဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြနဲ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္ တင္ဆက္မႈေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုတ္လုပ္ေရးတုိ႔၊ ဝယ္ယူေရးတုိ႔၊ သုေတသနနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး (R&D) တုိ႔၊ ဘ႑ာေရးတု႔ိစတဲ့ ကုမၸဏီလုပ္ငန္း အသီးသီးဟာ ေဖာက္သည္ေဈးကြက္မွာ ကုမၸဏီ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ကူညီၾကရတဲ့ အလုပ္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဈးကြက္ဖြင့္တာကုိ ေဈးေရာင္းတာနဲ႔ ေရာေထြးနားလည္ ေနၾကတယ္။ စင္စစ္မွာေတာ့ ေဈးေရာင္းတယ္ဆုိတာ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုလုံးရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ရတယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာလုိ ျမင္သာထင္သာေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္လိမ့္မယ္။ေဈးကြက္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အက်ယ္အျပန္႔ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းရတာေတြ၊ သင့္ေတာ္မယ့္ ပစၥည္းေတြ သုေတသနလုပ္၊ တီထြင္ထုတ္လုပ္ရတာေတြ၊ အဲဒီပစၥည္းေတြအတြက္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဈးႏႈန္းသတ္မွတ္ေပးရတာေတြ၊ တစ္ခါ …ဒီပစၥည္းေတြကုိ ျဖန္႔ျဖဴးရတာ၊ ကုိယ္ ျဖန္႔မယ့္ပစၥည္းကို ေဈးကြက္က သိေအာင္ လုပ္ရတာ… ဒါေတြအားလုံးဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းထဲမွာ အက်ဳံးဝင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာထက္ ပုိက်ယ္ျပန္႔သလုိ၊ ပုိၿပီးေတာ့လည္း အႏုစိတ္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္တာနဲ႔ ေဈးေရာင္းတာဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္လို႔ေတာင္ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ အတင္းအဓမၼ ဇြတ္ေရာင္း ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာနဲ႔ကဏၬ ေကာစလု႔ိေတာင္ ဆုိရလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ကိုယ္ထုတ္လုပ္လုိက္တဲ့ ပစၥည္းကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အစြံထုတ္ႏုိင္ေအာင္ နည္းလမ္းရွာတဲ့ပညာ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ေဖာက္သည္ တန္ဖုိးကုိ ဖန္တီးရတဲ့အႏုပညာျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ေဖာက္သည္ကုိ ရွိရင္းစြဲ အေျခအေနထက္ ပုိေကာင္းေအာင္ ကူညီရတဲ့ ပညာပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမဲႏွလုံးသြင္းထားရမယ့္ စကား သုံးခြန္းဟာ အရည္အေသြး (quality)၊ ဝန္ေဆာင္မႈ (service)နဲ႔ တန္ဖုိး(value)တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးေရာင္းတယ္ဆုိတာ ပစၥည္းတစ္ခု ထုတ္လုပ္ၿပီးမွ စတင္လုိ႔ရတာပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္တာကေတာ့ ထုတ္လုပ္ေရး မစခင္ကတည္းက ရွိေနရၿပီ။ “လူေတြဘာ လုိအပ္ေနတယ္၊ ကုမၸဏီက ဘာေတြ ဖန္တီးေပးသင့္တယ္” ဆုိတာကုိ အေစာကတည္းက တြက္ခ်က္ၾကရတယ္။ ဒါက ထုတ္လုပ္ေရးမစမီ လုပ္ရတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းပါ။ ေဈးကြက္မွာ ကုိယ္တင္ဆက္မယ့္ ကုန္စည္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ႀကံေဆာင္ရတာ၊ ေဈးႏႈန္းသက္မွတ္ရတာ၊ ျဖန္႔ျဖဴးရတာေတြ ရွိေသးတယ္။ ဒါက ထုတ္လုပ္ေရးအၿပီး ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းေပါ့။ ဒါနဲ႔တင္ မၿပီးေသးပါဘူး။ ပစၥည္းတစ္ခုေဈးကြက္မွာ ျဖန႔္ၿပီးၿပီဆုိတာနဲ႔ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကုိ မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ရတယ္။ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ကုိယ့္တင္ဆက္မႈကုိ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ “သ” ေန ရတယ္။ တစ္ခါ…ကုိယ့္ရဲ႕တင္ဆက္မႈကုိ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အေျပာင္းအလဲလုပ္မယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ရပ္လုိက္မယ္ စတာေတြကိုလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကပဲ ဆုံးျဖတ္ရပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေျပာခ်င္တာက ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာလို ေရတုိအလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရရွည္သေဘာေဆာင္တဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ကုိသာ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ကုမၸဏီတစ္ခုအေနနဲ႔ ဘာတစ္ခုမွ မထုတ္လုပ္ရေသးခင္ ေဈးကြက္ထဲ မဝင္ရေသးခင္ကပဲ ေအာင္ျမင္မႈလမ္းစေပၚ ေျခခ်မိၿပီလုိ႔ဆုိႏုိင္ေလာက္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္အေမးအေျဖ(၂)
ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့လုပ္ငန္း ဘယ္ တုန္းကစေပၚလာတာလဲ။
ပထမဆုံးလူသားစçေပၚလာကတည္းက ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့အလုပ္ စçခဲ့တာလုိ႔ ေျပာႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာထဲက ပထမဆုံးပုံျပင္ကုိပဲ ၾကည့္ေပါ့။ ဧဝက အာဒမ္ကုိ မစားေကာင္းတဲ့ သစ္သီးကုိ စားဖုိ႔ေသြးေဆာင္ခဲ့တယ္ မုိ႔လား။ အဲဒါ ေဈးကြက္ဖြင့္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဧဝဟာ ပထမဆုံး ေဈးကြက္ဖြင့္သူေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဧဝကုိ ခုလုိလုပ္ဖုိ႔ ေသြးေဆာင္တဲ့ေႁမြကုိသာ ပထမဆုံး ေဈးကြက္ဖြင့္သူလုိ႔ ေျပာရမယ္ထင္ပါရဲ႕။
ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့အလုပ္ကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ပထမဆုံး စသင္ၾကားခဲ့တာကေတာ့ ၂ဝရာစုအစပုိင္းေလာက္ေရာက္ မွပါ။ ဘိဇနက္သင္႐ုိးတစ္ခုအေနနဲ႔ အေမရိကမွာ စသင္ခဲ့ပါတယ္။ ျဖန္႔ျဖဴးေရး (အထူးသျဖင့္ လက္ကားနဲ႔လက္လီျဖန႔္ျဖဴးေရး) အေနနဲ႔ စခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဘာဂေဗဒသမားေတြရဲ႕ စိတ္သဘာဝကုိ ၾကားျဖတ္ေျပာဖုိ႔ လိုမယ္ထင္တယ္။ ဒီလူေတြက “သီအုိရီ” ဆုိတာကုိ သိပ္အာ႐ုံ ၿငိၾကတာကလား။ သီအုိရီေနာက္လိုက္ရင္းနဲ႔ပဲ စီးပြားေရးေဆာင္တာေတြကုိ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ “အင္စတီက်ဴးရွင္း” ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကုိ ပစ္ပယ္ခဲ့ၾကတာ မ်ားတယ္။ ဝယ္လုိအားမ်ဥ္းေကြး၊ ေရာင္းလုိအား မ်ဥ္းေကြး ဆုိတာေတြနဲ႔၊ ေဈးႏႈန္းသတ္မွတ္ပုံေတြကုိ က်က်နန ရွင္းျပခဲ့ပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ထုတ္လုပ္သူကေန လက္ကားျဖန္႔ျဖဴးသူ အဲဒီကေနမွ လက္လီေရာင္းခ်သူ၊ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္းက ေဈးႏႈန္း ကြင္းဆက္ေတြအေၾကာင္းကိုေတာ့ လုံေလာက္ေအာင္ ရွင္းမျပႏုိင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒီလုိနဲ႔ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ေဈးကြက္အပုိင္းမွာ ပညာကြက္လပ္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အေစာပုိင္း ေဈးကြက္ဖြင့္သူေတြဟာ ဒီကြက္လပ္ႀကီးကုိ ျဖည့္ဖုိ႔ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသူေတြပါ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဘာဂေဗဒဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ရဲ႕ ေမြးသမိခင္လုိ႔ေတာ့ ဆုိႏုိင္ေလာက္ပါတယ္။ အႏွစ္သာရ က်က်ေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြဟာ ေဈးကြက္ ေဘာဂေဗဒသမားေတြ မဟုတ္လား။
ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ဟာ အႏုပညာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အတတ္ပညာလား။
အႏုပညာသေဘာထက္ အတတ္ပညာသေဘာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာရပ္ သေဘာမ်ဳိးက ကဲပါတယ္။ “အေမရိကန္ ေဈးကြက္ဖြင့္အစည္းအ႐ံုး” (The American Marketing Association) တုိ႔၊ “ၿဗိတိသွ် ခ်ာတာေဈးကြက္ဖြင့္အင္စတီက်ဴ” (British Chartered Institute of Marketing) တုိ႔ဆုိတာေတြဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားေတြအတြက္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အရည္အေသြးေတြ ျဖန္႔ေဝေပးေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြက အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားနဲ႔ ေယာင္ေျခာက္ဆယ္ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားကုိ စမ္းသပ္ခြဲျခားႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ဟာ အတတ္ပညာသေဘာ ကဲတယ္လုိ႔ ေျပာတာပါ။
ဒါေပမယ့္ အတတ္ပညာသက္သက္လုိ႔လည္း ယတိျပတ္ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ သင္ၾကားခြင့္မရခဲ့တဲ့ သူေတြဆီက သိပ္ကုိေတာက္ေျပာင္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြ ထြက္ေပၚလာတာမ်ဳိး အမ်ားႀကီး ရွိဖူးတယ္။ ဥပမာ-”အင္ဗာကမ့္ရက္ဒ္” ဆုိရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားတစ္ေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ IKEA ကုမၸဏီကေတာ့ ထူးထူးျခားျခားကုိ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ ပရိေဘာဂေတြကုိ ကုန္က်စရိတ္ သက္သက္သာသာနဲ႔ ျဖန္႔ျဖဴးေပးတဲ့ေနရာမွာ ထိပ္တန္းေရာက္ခဲ့တယ္။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ တီထြင္ဖန္တီးမႈဟာ ေအာင္ျမင္ေရး ေသာ့ခ်က္ဆုိတာကုိပါ။ ဒီအခ်က္အရဆုိရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္မွာ အႏုပညာသေဘာေတြလည္း ပါသေလာက္ပါေနတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ေျပာရရင္ သိပၸံပညာ (အတတ္ပညာ) နဲ႔ အႏုပညာဆုိတာကုိက တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဘာမွ မဆက္စပ္ဘဲ တစ္သီးတျခားစီ ရွိေနၾကတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ဂီတမွာ ႐ူပေဗဒကုိ အသုံးျပဳခ်ဥ္းကပ္ရတဲ့ “မၾတာအခ်ဳိး” တုိ႔ “နရီသြား” တုိ႔ဆုိတာ ရွိတယ္မုိ႔လား။ ေဈးကြက္မွာလည္း မၾတာအခ်ဳိးရွိတယ္။ နရီသြားရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္သုေတသနမွာ ဒါေတြကုိ ေလ့လာၾကရတယ္။ ေရာင္းအား နဲ႔အျမတ္ႏႈန္းအေပၚ သူတုိ႔ရဲ႕သက္ေရာက္ မႈေတြကုိ ဆုပ္မိကုိင္မိျဖစ္ဖုိ႔ အားထုတ္ၾကရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အတတ္ပညာသက္သက္၊ အႏုပညာ သက္သက္၊ သိပၸံသက္သက္၊ ဝိဇၧာသက္သက္၊အတိအက်ႀကီး ခြဲေျပာဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလုံး စုေပါင္းဖန္တီးရတဲ့ ပညာရပ္လုိ႔ပဲ ဆုိခ်င္တယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အသုံးခ်သိပၸံလုိ႔ေကာ မေျပာႏုိင္ဘူးလား။
အင္ဂ်င္နီယာပညာဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕ခြန္အားကုိ ႐ူပေဗဒလုိ၊ ဓာတုေဗဒလုိအေျခခံ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြဆီက ဆြဲယူ စုစည္းရတာမ်ဳိးရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္မွာလည္း ဒီသေဘာပါပဲ။ ေဘာဂေဗဒ၊ စိတ္ပညာ၊ လူမႈေဗဒ၊ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ သီအုိရီ၊ သခၤ်ာ၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သိပၸံ စတဲ့ အေျခခံ ဝိဇၧာသိပၸံဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ကင္းလုိ႔မရပါဘူး။ ဒီလုိအေျခခံရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ ေခတ္မီတုိးတက္ေလ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ ကုိယ္တုိင္လည္း ေရွ႕တန္းေရာက္ေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ရဲ႕အနာဂတ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ့္ထင္ျမင္ခ်က္ကုိ ေျပာရရင္ တစ္ခ်ိန္မွာ “ဝယ္လုိအား စီမံခန္႔ခြဲမႈသိပၸံပညာ” (science of demand management)အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားလိမ့္မယ္ ထင္တယ္။ ဝယ္လုိအားကုိ ဘယ္အရာေတြက ေမာင္းႏွင္ေပးတယ္၊သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ အျမတ္ရဖုိ႔ ဘယ္လုိ လုပ္ၾကမယ္ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တစ္စုံတစ္ရာ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ သီအုိရီတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။
စိတ္ပညာ၊ လူမႈေဗဒ၊ မႏုႆေဗဒ နဲ႔ေဘာဂေဗဒ အေကာက္အယူေတြ ဘယ္တုန္းကစၿပီး ေဈးကြက္ဖြင့္ ဘာသာရပ္ထဲ အက်ဳံးဝင္လာတာပါလဲ။
ေဈးကြက္ဖြင့္နယ္ပယ္ရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မ ေနရာမွာ ရွိေနတာဟာ ေရာင္းသူေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဝယ္သူေတြဆုိတာ ေဈးကြက္ ဖြင့္သမားေတြ ကုိယ္တုိင္ သေဘာေပါက္လာတဲ့ ေန႔က စခဲ့တာလုိ႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဝယ္သူအေၾကာင္း နားလည္ဖုိ႔ဆုိရင္ အျပဳအမူဆုိင္ရာနဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ သိပၸံပညာကုိ မေလ့လာလုိ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ေဈးကြက္ဖြင့္ သုေတသီတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေဖာက္သည္ရဲ႕လုိအပ္ခ်က္၊ သေဘာထားအျမင္၊ အႀကိဳက္စ႐ုိက္နဲ႔အျပဳအမူေတြကုိ နားလည္ႏုိင္ဖုိ႔ လူဦးေရပညာတုိ႔၊ စိတ္ပညာတို႔၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့တုိ႔၊ လူမႈေရးဩဇာသက္ေရာက္မႈတုိ႔နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ပညာရပ္ေတြကို အသုံးျပဳရေတာ့မယ္။ ဒီလုိ ဘက္ေပါင္းစုံခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာႏုိင္ပါမွ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ကုိ တီထြင္ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပညာရပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ထဲမွာ အက်ဳံးဝင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆုိရင္ “ေဈးကြက္ဖြင့္” ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရရဲ႕ဂယက္အနက္ဟာ ကုန္စည္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြမွာတာ၊ ပုိ႔တာစတဲ့ အဓိပၸာယ္ထက္ အမ်ားႀကီး ပုိက်ယ္သြားပါၿပီ။ ဒီလုိအျပန္႔က်ယ္သြားတာ ေကာင္းလား၊ ဆုိးလား။
“ေဈးကြက္ဖြင့္” ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရရဲ႕ ဂယက္အနက္ကုိ ဆြဲဆန္႔ခဲ့တဲ့သူေတြထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္လည္း တစ္ေယာက္ အပါအဝင္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္က ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ “ဆစ္ဒနီလယ္ဗီး” ေပါင္းၿပီး ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ေခါင္းစဥ္က “အျပန္႔က်ယ္လာတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အေကာက္အယူ” (Broadening Concept of Marketing) တဲ့။ အဲဒီ ေဆာင္းပါးမွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အခုလုိ ေရးခဲ့တယ္။
“ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ဟာ အျမတ္ရွာ ေဖြတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္သာ အသုံးျပဳႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပတုိက္ျပခန္း၊ ဘုရားေက်ာင္း၊ ပရဟိတအဖြဲ႕စတဲ့ အျမတ္နဲ႔ မဆုိင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ပါ အသုံးတည့္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေတြ၊ အလွဴရွင္ေတြကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသုံးခ်ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဆးလိပ္ဆန္႔က်င္ေရးတုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္ေရးတုိ႔၊ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ အမႈိက္မပစ္ေရးတို႔၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးတုိ႔ စတဲ့လူမႈေရး လႈံ႔ေဆာ္လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ အသုံးျပဳႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။”
အခုဆုိရင္ ၁၉၆၉ခုႏွစ္ေလာက္က ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စဥ္းစားခဲ့တာထက္ေတာင္ ပုိက်ယ္ျပန္႔သြားပါၿပီ။ ကုန္စည္ေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြသာ မကေတာ့ဘူး၊ အေတြ႕အႀကဳံေတြ၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ၊ အုိင္ဒီယာေတြ၊ အေရးေတာ္ေတြကုိေတာင္ ေဈးကြက္ဖြင့္လို႔ ရေနပါၿပီ။ တျခား ဘာသာရပ္ေတြလုိပါပဲ။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အသုံးျပဳၾကတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ေကာင္းတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဆုိးတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏုိင္တာေပါ့။ ဘာသာရပ္တစ္ခု အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြကုိသာ က်က်နန အသုံးျပဳႏုိင္မယ္ဆုိရင္ အဆုိးထက္ အက်ဳိးက ပုိမ်ားလိမ့္မယ္လုိ႔ ေယဘုယ်ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ဒီေန႔ေခတ္မွာ အသင့္အသုံးခ်ႏုိင္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ရွိေနၿပီဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လုိအပ္ခ်က္ေတြ အားလုံး ဒါမွမဟုတ္ အားလုံးနီးပါးကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ၿပီလုိ႔ ဆုိႏုိင္ၿပီလား။ ဒါဆုိရင္ ဒီေန႔ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္း ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ျပႆနာဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ အနည္းငယ္ေလာက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါၿပီလား။
ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္အေၾကာင္း ေျပာၾကတဲ့အခါတုိင္း မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ေပးဖို႔ဆုိတဲ့ စကားကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အၿမဲေျပာၾကရပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လုိအပ္ခ်က္ အမ်ားစုကုိ ျဖည့္ေပးႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ရွိေနၿပီ ဆုိတာလည္းအမွန္ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕အီတာလွ်ံမိတ္ေဆြႀကီး “ပီထ႐ုိဂူဒုိ” က “ဘာမွ မလုိေတာ့တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း” (The No Need Society) ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္ ေရးခဲ့တာေပါ့။ ဒီစာအုပ္မွာ “ဘာမွ မလုိေတာ့ဘူးဆုိတာနဲ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္စရာ မလုိေတာ့ဘူးလား” ဆုိတာကုိ မိတ္ေဆြႀကီးက ေမးခြန္း ထုတ္ဆန္းစစ္ျပထားတယ္။ သူ႔ သေဘာကေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားေတြအေနနဲ႔ လုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ေပး႐ုံနဲ႔တာဝန္ မေက်ေသးဘူး။ လုိအပ္ခ်က္ကုိလည္း ဖန္တီးႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဥပမာ-ဆုိနီက အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းသစ္ေတြ ဖန္တီးေပးသလုိမ်ဳိးေပါ့။ ဒီေန႔ လူသုံးမ်ားေနတဲ့ ေဝါ့ခ္မင္တုိ႔၊ စခရင္ ႀကီးႀကီးနဲ႔တီဗြီတုိ႔၊ ဗီဒီယုိကင္မရာပိစိေကြးေလးတုိ႔ ဆုိတာေတြဟာ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြက ဘယ္သူမွ လုိအပ္ခဲ့တာေတြ မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒီပစၥည္းေတြရဲ႕တန္ဖုိးကုိ သိလာမွ လုိအပ္ခ်က္ အသစ္ေတြေပၚလာတာပါ။ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ေဈးကြက္အေမာင္းခံ (market driven)ဘဝက ေနေဈးကြက္ကုိ ကုိယ္တုိင္ေမာင္းမယ့္ (market driving) အေျခအေနေရာက္ေအာင္ လွည့္ေျပာင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္း နယ္ပယ္ထဲမွာ ရွိတာပါပဲ။
ေနာက္တစ္ခုေျပာဖုိ႔ရွိတာက “မျဖည့္ ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ဆုိတာ ဘယ္ေခတ္ဘယ္ကာလမွာ မဆုိ ရွိၿမဲရွိေနမယ့္ အခ်က္ပါ။ လူ႔လိုအပ္ခ်က္ဆုိတာ အကန္႔အသတ္မွ မရွိတာကလား။ “လူ႔အလုိ နတ္မလုိက္ႏုိင္” ဆုိသလုိေပါ့။ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္လုပ္ေနရရင္ နားခ်င္လာမွာပဲ။ တစ္ခါ…အၾကာႀကီးနားေနရရင္လည္း လုပ္ငန္းခြင္ ျပန္သြားခ်င္ဦးမွာပဲ။ ဒီကေန႔ မေမြးေသးတဲ့ ကေလးေတြဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္အစုအေဝးႀကီးကုိ ကုိယ္စားျပဳသူေတြလုိ႔ ေျပာႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ဆုိတာ လူ႔ျဖစ္တည္မႈနဲ႔ စခဲ့သလုိ လူရွိေနသေရြ႕ ဆက္ရွိေနဦးမွာပဲလုိ႔ ထင္ပါတယ္။
လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေက်နပ္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ေနရာမွာ ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့ လုပ္ငန္းဟာ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းလုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါသလား။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။
လူေတြမွာ ကုိယ့္လုိအပ္ခ်က္ျပည့္စုံ ေက်နပ္ေစဖို႔ နည္းမ်ဳိးစုံ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ ၾကတာရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ခုိးတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေတာင္းတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကေတာ့ ဖလွယ္တဲ့နည္းကုိ သုံးပါတယ္။ တစ္ဖက္လူလုိအပ္မယ့္ တန္ဖုိးကုိ ဖန္တီးေပးၿပီး ကုိယ္လုိအပ္တာကိုျပန္ယူတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္တာရဲ႕ အေျခခံ အေကာက္အယူဟာ “ဖလွယ္တာ” လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီနည္းဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈ အရွိဆုံးနဲ႔ဆႏၵအရ ေရြးခ်ယ္တဲ့ လူ႔သဘာဝတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းရဲ႕ မစ္ရွင္ဟာ ဘာလဲ။
ဒီေမးခြန္းအတြက္ အနည္းဆုံးအေျဖ သုံးခုရွိပါတယ္။ ေရွးအက်ဆုံးအေျဖကေတာ့ ဒီလုိပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ ကုမၸဏီက ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းအခ်ဳိ႕ ဒါမွ မဟုတ္ ပစၥည္းအားလုံးကုိ လူတခ်ဳိ႕ ဒါမွ မဟုတ္ လူတုိင္းကုိ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည့္စုံလုံေလာက္မႈ မရွိေသးတဲ့ အေျဖလု႔ိ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။
ဒုတိယအေျဖက ပုိေခတ္မီပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ အေသအခ်ာ သတ္မွတ္ခ်ိန္ရြယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕ အေသအခ်ာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မယ့္ ပစၥည္းေတြဖန္တီးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ ထင္ဟပ္ေစႏုိင္ေပမယ့္ ၿပီးျပည့္စုံၿပီလုိ႔ မဆုိႏုိင္ေသးပါဘူး။
တတိယအေျဖက ဒႆနသေဘာ ေဆာင္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ ကမၻာတစ္လႊားမွာရွိတဲ့ လူသားတုိင္းအတြက္ ဘဝအရည္အေသြးနဲ႔ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ ရာလူေနမႈ အဆင့္အတန္းကုိ ျမႇင့္တင္ႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ကုိယ္စားျပဳႏုိင္တာမုိ႔ (အခုခ်ိန္ထိ) ၿပီးျပည့္စုံဆုံး အေျဖလု႔ိ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ခံစားသိရွိ၊ သတိျပဳႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ဆြဲေဆာင္အားေကာင္းတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းအသစ္ေတြ ဖန္တီးႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာကေတာ့ ေခတ္မီ မီးဖုိေခ်ာင္ သုံးပစၥည္းေတြပါ။ ဒီပစၥည္းေတြရဲ႕ တန္ဖုိးဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ၿငီးေငြ႕ထုံထုိင္းတဲ့ အိမ္အလုပ္ေတြက လြတ္ေျမာက္ေစၿပီး သူတို႔ရဲ႕ကုိယ္ရည္ကုိယ္ေသြးကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
ေဈးကြက္နဲ႔ေဈးကြက္ဖြင့္ျခင္း (Markets And Marketing) အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ… ဘာလဲ။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ကုိယ္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေက်နပ္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မယ့္ တန္ဖုိးသစ္ေတြ ရွာေဖြရတဲ့၊ ဖန္တီးရတဲ့၊ ေဝငွရတဲ့ဘာသာရပ္လုိ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကုိ သိပၸံလို႔ဆုိႏုိင္သလုိ၊ ဝိဇၧာဘာသာလုိ႔လည္း ေျပာလုိ႔ရႏုိင္တယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ ဘာသာရပ္က မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ လုိအင္ဆႏၵေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ေပးတယ္။ ကုိယ္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕အရြယ္ပမာဏနဲ႔ အျမတ္အလားအလာကုိ သတ္မွတ္တယ္၊ တုိင္းတာတယ္၊ တြက္ခ်က္တယ္။ ကုိယ့္ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ အေကာင္းဆုံးအလုပ္ လုပ္ႏုိင္မယ့္ ေဈးကြက္ရဲ႕အစိတ္အပုိင္းကုိ အတိအက်ေဖာ္ထုတ္တယ္။ သင့္ေတာ္မယ့္ ကုန္စည္နဲ႔ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ဒီဇုိင္းဆင္တယ္။ ဒီအလုပ္ေတြအားလုံးကုိ ၿခဳံငုံၿပီး “ေဈးကြက္ဖြင့္” တယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ ကုမၸဏီရဲ႕ဌာနတစ္ခု (ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာန) က တာဝန္ယူေလ့ရွိတယ္။ ဒီလုပ္ဟန္မွာ ေကာင္းကြက္ရွိသလုိ၊ ဆုိးခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းကုိပဲ စူးစုိက္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ အထူးေလ့က်င့္ထား သူေတြကုိ စုစည္းႏုိင္တာမို႔ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာတာပါ။ ဆုိးတာကေတာ့ သိပ္ကုိ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကုိ ဌာနတစ္ခုထဲ လက္ဝကြက္အပ္သလုိျဖစ္ေနတာမုိ႔ပါ။ တကယ္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့ အလုပ္ဆုိတာ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံး ဝုိင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ၾကရတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ အသုံးျပဳရတဲ့ အေရးအႀကီးဆုံး အေကာက္အယူေတြဟာ ဘာေတြျဖစ္မလဲ။
အေရးအႀကီးဆုံးဆုိတာေတြကုိ တန္းစီ ေျပာရင္ေတာင္ အေတာ္မ်ားလိမ့္မယ္။ ေဈးကြက္ကုိ ဆစ္ပုိင္းၾကည့္တာ (seg-mentation) ရည္မွန္းခ်က္ သတ္မွတ္တာ (targeting)၊ ေနရာခ်ထားတာ (posi-ti oning) မ်ဳိးေတြ ရွိမယ္။ လိုအပ္ခ်က္တုိ႔၊ လုိအင္ဆႏၵတုိ႔၊ ဝယ္လုိအားတုိ႔၊ ေရာင္းလုိအားတုိ႔၊ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္တုိ႔ ဆုိတာေတြလည္းရွိမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တန္ဖုိးနဲ႔ ေဖာက္သည္ရဲ႕ စိတ္ေက်နပ္မႈတုိ႔၊ ဖလွယ္တာတုိ႔၊ ေရာင္းၾကဝယ္ၾကတာတုိ႔၊ ဆက္ဆံေရး နက္ဝပ္ေတြတို႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ လမ္းေၾကာင္းေတြတို႔၊ ေထာက္ပံ့ေရးသံႀကိဳး ကြင္းဆက္ (supply chain) တုိ႔ဆုိတာေတြလည္း ရွိဦးမယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး။ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈတုိ႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ပတ္ဝန္းက်င္တုိ႔၊ ေဈးကြက္ဖြင့္ ပ႐ုိဂရမ္တုိ႔ဆုိတာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ အမ်ားႀကီးပဲ။ (ဒီအေကာက္အယူေတြကုိ သက္ဆုိင္ရာ ေမးခြန္းေတြ ေရာက္ေတာ့မွ တစ္ခုခ်င္းရွင္း သြားပါ့မယ္)။
ဒီေလာက္ အေကာက္အယူေတြ မ်ားေနရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ ပါဝင္တဲ့ အဓိကျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြရဲ႕ အေရးပါပုံကုိ ဘယ္လုိ အႏွစ္ခ်ဳပ္ မွတ္ယူရမလဲ။
အဓိကအက်ဆုံးလုိ႔ ေျပာႏုိင္မယ့္ ျဖစ္စဥ္ေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ခ်ဳပ္ၾကည့္ပါ့မယ္။
(၁)ရႏုိင္မယ့္အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ထုတ္ရတာ။ opportunity identification ေပါ့။
(၂)ပစၥည္းသစ္ေတြ တီထြင္ထုတ္လုပ္တာ။ new product development။
(၃)ေဖာက္သည္ကုိ ဆြဲေဆာင္တာ။ customer attraction။ (၄)ၿပီးေတာ့ ရၿပီးသားေဖာက္သည္ကုိ ထိန္းထားတာ။ customer retention ေပါ့။ ဒါကုိ “ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္တာ” (loyalty building) လုိ႔လည္းေခၚပါတယ္။
(၅) ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမွာစာေတြကုိ ျပည့္မီေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတာ။ order fulfilment။ အနည္းဆုံး ဒီငါးခ်က္ကုိေတာ့ မျဖစ္မေန အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒါေတြကုိ က်က်နန ကုိင္တြယ္ႏုိင္ရင္ ေအာင္ျမင္မွာပဲ။ မကုိင္တြယ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ခပ္ညံ့ညံ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာမ်ဳိးပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။
ကုမၸဏီအမ်ားစုကေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာကုိ ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနရဲ႕ အလုပ္လုိ႔ ၾကည့္ျမင္ၾကတာမ်ားမယ္ ထင္ပါတယ္။ အခု ခင္ဗ်ား ေျပာပုံအရဆုိရင္ ဒီလုပ္ငန္းဟာ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံးရဲ႕ အေတြးအေခၚပုိင္းေရာ၊ လက္ေတြ႕ပုိင္းပါ အက်ဳံးဝင္ေနသလုိပဲ။ အဲဒါ ဘယ္လုိျဖစ္တာလဲ။
ဒီေနရာမွာ Hewlett Packard ကုမၸဏီကို ပူးတြဲထူေထာင္ခဲ့တဲ့ “ေဒးဗစ္ ပက္ကတ္ဒ္” ရဲ႕ စကားကုိ ျပန္ၫႊန္းပါရေစ။ ဟုိ႔အေစာႀကီးကတည္းက သူက အခုလုိ ေျပာခဲ့ဖူးတာရွိတယ္။ “ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဟာ အမ်ားထင္ထားတာထက္ ပိုအေရးႀကီးတာမု႔ိ ေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနတစ္ခုတည္း တာဝန္ယူ႐ုံနဲ႔ မလုံေလာက္ႏုိင္ဘူး” တဲ့။ သူေျပာတာ အမွန္ပဲ။ ကမၻာမွာၾကည့္လုိက္ရင္ အပ်ံစားေဈးကြက္ဖြင့္ဌာနေတြ ရွိပါလ်က္နဲ႔ မေအာင္ျမင္တဲ့ကုမၸဏီေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒါ… ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။ ထုတ္လုပ္တဲ့အပုိင္းက အရည္အေသြး ညံ့တဲ့ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ကုန္ပုိ႔ဌာနက အခ်ိန္မီ မပုိ႔ႏုိင္ဘဲ ေနာက္က်တာမ်ဳိး ျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေငြစာရင္းဌာန ကတိက်တဲ့ ကုန္ပုိ႔လႊာေတြ၊ ေငြေတာင္းခံလႊာေတြ မပုိ႔တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္။ ဘာေၾကာင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိအားနည္းခ်က္ ေတြရွိရင္ ရၿပီးသား ေဖာက္သည္ေတာင္ ဆုံး႐ႈံးသြားမွာပဲ။ ကုမၸဏီတစ္ခုလုံးက ကုိယ္ ကတိကဝတ္ျပဳထားတဲ့ တန္ဖုိးေတြကို ေပးစြမ္းႏုိင္မွ ေဖာက္သည္ရဲ႕ဟာဒယနဲ႔ ေတြ႕ေအာင္ႀကံေဆာင္ႏုိင္မွ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ တုိင္းျပည္အလုိက္၊ ေဒသအလုိက္ ကုိယ့္ အေျခအေနနဲ႔ကုိယ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ လုပ္ရတာမ်ဳိးလား။ ဒါဆုိရင္ ေယဘုယ် သေဘာေဆာင္တဲ့ ပုံေသအေျခခံမူေတြ မရွိႏုိင္ေတာ့ဘူးလား။
ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ “အင္နာ လက္တစ္ေဂ်ာ္မက္ထရီ” လုိပုံေသသတ္မွတ္လုိ႔ ရတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စီးပြားေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ပေဒသာစုံျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္အားလုံးမွာ တစ္သေဘာတည္း က်င့္သုံးလုိ႔ရႏုိင္မယ္ မဟုတ္ဘူး။ ေျပာရရင္ တုိင္းျပည္တစ္ခုတည္းမွာကုိပဲ က႑အလုိက္ မတူတဲ့ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးပုံေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ ဥပမာ-စား သုံးကုန္လုပ္ငန္းမွာ တစ္မ်ဳိး၊ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမွာ တစ္မ်ဳိး၊ ဘိဇနက္လုပ္ငန္း အခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံရတာေတြမွာ တစ္မ်ဳိး၊ တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါထာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရတာေတြရွိတယ္။ လုပ္ငန္းသဘာဝခ်င္းတူဦးေတာ့ ကုမၸဏီခ်င္း မတူျပန္ရင္လည္း မတူတဲ့ေဈးကြက္ဖြင့္ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးပုံေတြ ရွိႏုိင္ေသးတယ္။ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဆုိတာ ေယဘုယ်သေဘာထက္ ဝိေသသသေဘာ ပုိေဆာင္ ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိေနရာ၊ဘယ္လို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ မဆုိ အထိုက္အသင့္ က်င့္သုံးလုိ႔ရႏုိင္တဲ့ အေျခခံမူတခ်ဳိ႕လည္း ရွိသေလာက္ေတာ့ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့
٭ ေဈးကြက္ဖြင့္ မဟာဗ်ဴဟာခ်ရာမွာ ေဖာက္သည္ေတြ၊ ၿပိဳင္ဘက္ေတြ၊ ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြရဲ႕ ဗဟုိအခ်က္အခ်ာ အခန္းကုိ ေလးစားပါ။
٭ ဘယ္လုိေဈးကြက္မ်ဳိးကုိ မဆုိ ဆစ္ပုိင္းၾကည့္ပါ။ ၿပီးမွ ကုိယ့္ကုမၸဏီရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္အရ အလားအလာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ႏုိင္မယ့္ အပုိင္းကုိ ခ်ဥ္းကပ္ပါ။
٭ ကိုယ္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ အစိတ္အပိုင္းရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ သေဘာထားေတြ၊ အႀကိဳက္စ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေဖာက္သည္ေတြရဲ႕ ေဈးဝယ္ျဖစ္စဥ္ေတြကုိ က်က်နန သုေတသနလုပ္ပါ။
٭ ကုိယ္ခ်ိန္ရြယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္အတြက္ ျမင့္မားတဲ့တန္ဖုိးဆုိင္ရာ ကတိ ကဝတ္ေတြကုိ ဂ႐ုတစုိက္သတ္မွတ္ပါ၊ ဖန္တီးပါ၊ ျဖန္႔ေဝေပးပါ။ ဒီနည္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈကုိ ရွာပါ။
တစ္ခုေတာ့ ရွိေလရဲ႕။ သီအုိရီဆုိတာ အေရာင္မွိန္လာတတ္တဲ့ သေဘာရွိတာကုိေတာ့ မျပတ္ႏွလုံးသြင္းဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြ စၾကဝဠာႀကီး အေၾကာင္းနားလည္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကုိပဲ ျပန္ၾကည့္ေပါ့။ “တုိေလမီ” ကုိ “ကုိပါးနီးကပ္စ္” က အစားထုိးခဲ့တယ္။ ေနာက္… “ကုိပါးနီးကပ္စ္” ေနရာမွာ “အုိင္စတုိင္း” နဲ႔ အစားထုိးရတယ္မုိ႔လား။ ေျပာခ်င္တာက သီအုိရီဆုိတာေတြ၊ အေျခခံမူဆုိတာေတြကုိ အေသဆုပ္ မထားမိဖုိ႔ ပါ။ ပုိသစ္ၿပီး ပုိေကာင္းတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ သီအုိရီတစ္ခုေတြ႕ၿပီဆုိတာနဲ႔ အေဟာင္းကုိ စြဲမေနဘဲ အသစ္ကုိ အျမန္ဆုံး လက္ေတြ႕ အသံုးခ်ႏုိင္ပါေစ။
ဒီေန႔ကုမၸဏီေတြမွာ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း နားလည္မႈ လြဲေနၾကတာမ်ဳိးေတြ ရွိပါသလား။ တကယ္ လုိ႔ရွိခဲ့ရင္ အဓိက အမွားေတြဟာ ဘာေတြလဲ။
ဟုတ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘိဇနက္ အသုိင္းအဝုိင္းၾကားမွာေရာ၊ လူထုၾကားမွာပါ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မွားမွား ယြင္းယြင္း နားလည္ေနၾကတာေတြ ရွိတယ္။ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ နားလည္ခ်က္က ထုတ္လုပ္ေရးကုိ ပံ့ပုိးဖုိ႔ေဈးကြက္ဖြင့္ရတာလုိ႔ ထင္ေနၾကတယ္။ တကယ့္အျဖစ္မွန္က ဒီအထင္နဲ႔ ေျပာင္းျပန္ပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကုိ ပံ့ပုိးဖုိ႔ ထုတ္လုပ္ေရးဆုိတာ ရွိရတာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ထုတ္လုပ္ေရးကိစၥကုိ ကုမၸဏီျပင္ပ အလုပ္အင္အားစုနဲ႔ လုပ္လုိ႔လည္းျဖစ္တာပါပဲ။ ဒါကုိ out-source လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကုမၸဏီျပင္ပမွာ ရင္းျမစ္ရွာတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ ခုိင္းလုိ႔မရဘူး။ ကုမၸဏီကုိယ္တုိင္ လုပ္မွျဖစ္တယ္။ ေျပာရရင္ ကုမၸဏီတစ္ခုကုိ ဖန္တီးေပးေနတာဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြနဲ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္ တင္ဆက္မႈေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုတ္လုပ္ေရးတုိ႔၊ ဝယ္ယူေရးတုိ႔၊ သုေတသနနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး (R&D) တုိ႔၊ ဘ႑ာေရးတု႔ိစတဲ့ ကုမၸဏီလုပ္ငန္း အသီးသီးဟာ ေဖာက္သည္ေဈးကြက္မွာ ကုမၸဏီ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ကူညီၾကရတဲ့ အလုပ္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဈးကြက္ဖြင့္တာကုိ ေဈးေရာင္းတာနဲ႔ ေရာေထြးနားလည္ ေနၾကတယ္။ စင္စစ္မွာေတာ့ ေဈးေရာင္းတယ္ဆုိတာ ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုလုံးရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ရတယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာလုိ ျမင္သာထင္သာေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္လိမ့္မယ္။ေဈးကြက္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အက်ယ္အျပန္႔ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းရတာေတြ၊ သင့္ေတာ္မယ့္ ပစၥည္းေတြ သုေတသနလုပ္၊ တီထြင္ထုတ္လုပ္ရတာေတြ၊ အဲဒီပစၥည္းေတြအတြက္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဈးႏႈန္းသတ္မွတ္ေပးရတာေတြ၊ တစ္ခါ …ဒီပစၥည္းေတြကုိ ျဖန္႔ျဖဴးရတာ၊ ကုိယ္ ျဖန္႔မယ့္ပစၥည္းကို ေဈးကြက္က သိေအာင္ လုပ္ရတာ… ဒါေတြအားလုံးဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းထဲမွာ အက်ဳံးဝင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာထက္ ပုိက်ယ္ျပန္႔သလုိ၊ ပုိၿပီးေတာ့လည္း အႏုစိတ္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္တာနဲ႔ ေဈးေရာင္းတာဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္လို႔ေတာင္ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ အတင္းအဓမၼ ဇြတ္ေရာင္း ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တာနဲ႔ကဏၬ ေကာစလု႔ိေတာင္ ဆုိရလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ကိုယ္ထုတ္လုပ္လုိက္တဲ့ ပစၥည္းကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အစြံထုတ္ႏုိင္ေအာင္ နည္းလမ္းရွာတဲ့ပညာ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ေဖာက္သည္ တန္ဖုိးကုိ ဖန္တီးရတဲ့အႏုပညာျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ေဖာက္သည္ကုိ ရွိရင္းစြဲ အေျခအေနထက္ ပုိေကာင္းေအာင္ ကူညီရတဲ့ ပညာပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမဲႏွလုံးသြင္းထားရမယ့္ စကား သုံးခြန္းဟာ အရည္အေသြး (quality)၊ ဝန္ေဆာင္မႈ (service)နဲ႔ တန္ဖုိး(value)တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးေရာင္းတယ္ဆုိတာ ပစၥည္းတစ္ခု ထုတ္လုပ္ၿပီးမွ စတင္လုိ႔ရတာပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္တာကေတာ့ ထုတ္လုပ္ေရး မစခင္ကတည္းက ရွိေနရၿပီ။ “လူေတြဘာ လုိအပ္ေနတယ္၊ ကုမၸဏီက ဘာေတြ ဖန္တီးေပးသင့္တယ္” ဆုိတာကုိ အေစာကတည္းက တြက္ခ်က္ၾကရတယ္။ ဒါက ထုတ္လုပ္ေရးမစမီ လုပ္ရတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းပါ။ ေဈးကြက္မွာ ကုိယ္တင္ဆက္မယ့္ ကုန္စည္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ႀကံေဆာင္ရတာ၊ ေဈးႏႈန္းသက္မွတ္ရတာ၊ ျဖန္႔ျဖဴးရတာေတြ ရွိေသးတယ္။ ဒါက ထုတ္လုပ္ေရးအၿပီး ေဈးကြက္ဖြင့္ လုပ္ငန္းေပါ့။ ဒါနဲ႔တင္ မၿပီးေသးပါဘူး။ ပစၥည္းတစ္ခုေဈးကြက္မွာ ျဖန႔္ၿပီးၿပီဆုိတာနဲ႔ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကုိ မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ရတယ္။ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ကုိယ့္တင္ဆက္မႈကုိ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ “သ” ေန ရတယ္။ တစ္ခါ…ကုိယ့္ရဲ႕တင္ဆက္မႈကုိ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အေျပာင္းအလဲလုပ္မယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ရပ္လုိက္မယ္ စတာေတြကိုလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းကပဲ ဆုံးျဖတ္ရပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေျပာခ်င္တာက ေဈးကြက္ဖြင့္တယ္ဆုိတာ ေဈးေရာင္းတာလို ေရတုိအလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရရွည္သေဘာေဆာင္တဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ကုိသာ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ကုမၸဏီတစ္ခုအေနနဲ႔ ဘာတစ္ခုမွ မထုတ္လုပ္ရေသးခင္ ေဈးကြက္ထဲ မဝင္ရေသးခင္ကပဲ ေအာင္ျမင္မႈလမ္းစေပၚ ေျခခ်မိၿပီလုိ႔ဆုိႏုိင္ေလာက္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္အေမးအေျဖ(၂)
ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့လုပ္ငန္း ဘယ္ တုန္းကစေပၚလာတာလဲ။
ပထမဆုံးလူသားစçေပၚလာကတည္းက ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့အလုပ္ စçခဲ့တာလုိ႔ ေျပာႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ သမၼာက်မ္းစာထဲက ပထမဆုံးပုံျပင္ကုိပဲ ၾကည့္ေပါ့။ ဧဝက အာဒမ္ကုိ မစားေကာင္းတဲ့ သစ္သီးကုိ စားဖုိ႔ေသြးေဆာင္ခဲ့တယ္ မုိ႔လား။ အဲဒါ ေဈးကြက္ဖြင့္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဧဝဟာ ပထမဆုံး ေဈးကြက္ဖြင့္သူေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဧဝကုိ ခုလုိလုပ္ဖုိ႔ ေသြးေဆာင္တဲ့ေႁမြကုိသာ ပထမဆုံး ေဈးကြက္ဖြင့္သူလုိ႔ ေျပာရမယ္ထင္ပါရဲ႕။
ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့အလုပ္ကုိ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ပထမဆုံး စသင္ၾကားခဲ့တာကေတာ့ ၂ဝရာစုအစပုိင္းေလာက္ေရာက္ မွပါ။ ဘိဇနက္သင္႐ုိးတစ္ခုအေနနဲ႔ အေမရိကမွာ စသင္ခဲ့ပါတယ္။ ျဖန္႔ျဖဴးေရး (အထူးသျဖင့္ လက္ကားနဲ႔လက္လီျဖန႔္ျဖဴးေရး) အေနနဲ႔ စခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဘာဂေဗဒသမားေတြရဲ႕ စိတ္သဘာဝကုိ ၾကားျဖတ္ေျပာဖုိ႔ လိုမယ္ထင္တယ္။ ဒီလူေတြက “သီအုိရီ” ဆုိတာကုိ သိပ္အာ႐ုံ ၿငိၾကတာကလား။ သီအုိရီေနာက္လိုက္ရင္းနဲ႔ပဲ စီးပြားေရးေဆာင္တာေတြကုိ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ “အင္စတီက်ဴးရွင္း” ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကုိ ပစ္ပယ္ခဲ့ၾကတာ မ်ားတယ္။ ဝယ္လုိအားမ်ဥ္းေကြး၊ ေရာင္းလုိအား မ်ဥ္းေကြး ဆုိတာေတြနဲ႔၊ ေဈးႏႈန္းသတ္မွတ္ပုံေတြကုိ က်က်နန ရွင္းျပခဲ့ပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ထုတ္လုပ္သူကေန လက္ကားျဖန္႔ျဖဴးသူ အဲဒီကေနမွ လက္လီေရာင္းခ်သူ၊ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္းက ေဈးႏႈန္း ကြင္းဆက္ေတြအေၾကာင္းကိုေတာ့ လုံေလာက္ေအာင္ ရွင္းမျပႏုိင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒီလုိနဲ႔ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ေဈးကြက္အပုိင္းမွာ ပညာကြက္လပ္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အေစာပုိင္း ေဈးကြက္ဖြင့္သူေတြဟာ ဒီကြက္လပ္ႀကီးကုိ ျဖည့္ဖုိ႔ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသူေတြပါ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဘာဂေဗဒဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ရဲ႕ ေမြးသမိခင္လုိ႔ေတာ့ ဆုိႏုိင္ေလာက္ပါတယ္။ အႏွစ္သာရ က်က်ေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြဟာ ေဈးကြက္ ေဘာဂေဗဒသမားေတြ မဟုတ္လား။
ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ဟာ အႏုပညာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အတတ္ပညာလား။
အႏုပညာသေဘာထက္ အတတ္ပညာသေဘာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာရပ္ သေဘာမ်ဳိးက ကဲပါတယ္။ “အေမရိကန္ ေဈးကြက္ဖြင့္အစည္းအ႐ံုး” (The American Marketing Association) တုိ႔၊ “ၿဗိတိသွ် ခ်ာတာေဈးကြက္ဖြင့္အင္စတီက်ဴ” (British Chartered Institute of Marketing) တုိ႔ဆုိတာေတြဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားေတြအတြက္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အရည္အေသြးေတြ ျဖန္႔ေဝေပးေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြက အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားနဲ႔ ေယာင္ေျခာက္ဆယ္ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားကုိ စမ္းသပ္ခြဲျခားႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ဟာ အတတ္ပညာသေဘာ ကဲတယ္လုိ႔ ေျပာတာပါ။
ဒါေပမယ့္ အတတ္ပညာသက္သက္လုိ႔လည္း ယတိျပတ္ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ သင္ၾကားခြင့္မရခဲ့တဲ့ သူေတြဆီက သိပ္ကုိေတာက္ေျပာင္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြ ထြက္ေပၚလာတာမ်ဳိး အမ်ားႀကီး ရွိဖူးတယ္။ ဥပမာ-”အင္ဗာကမ့္ရက္ဒ္” ဆုိရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားတစ္ေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ IKEA ကုမၸဏီကေတာ့ ထူးထူးျခားျခားကုိ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ ပရိေဘာဂေတြကုိ ကုန္က်စရိတ္ သက္သက္သာသာနဲ႔ ျဖန္႔ျဖဴးေပးတဲ့ေနရာမွာ ထိပ္တန္းေရာက္ခဲ့တယ္။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းမွာ တီထြင္ဖန္တီးမႈဟာ ေအာင္ျမင္ေရး ေသာ့ခ်က္ဆုိတာကုိပါ။ ဒီအခ်က္အရဆုိရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္မွာ အႏုပညာသေဘာေတြလည္း ပါသေလာက္ပါေနတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ေျပာရရင္ သိပၸံပညာ (အတတ္ပညာ) နဲ႔ အႏုပညာဆုိတာကုိက တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဘာမွ မဆက္စပ္ဘဲ တစ္သီးတျခားစီ ရွိေနၾကတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ဂီတမွာ ႐ူပေဗဒကုိ အသုံးျပဳခ်ဥ္းကပ္ရတဲ့ “မၾတာအခ်ဳိး” တုိ႔ “နရီသြား” တုိ႔ဆုိတာ ရွိတယ္မုိ႔လား။ ေဈးကြက္မွာလည္း မၾတာအခ်ဳိးရွိတယ္။ နရီသြားရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္သုေတသနမွာ ဒါေတြကုိ ေလ့လာၾကရတယ္။ ေရာင္းအား နဲ႔အျမတ္ႏႈန္းအေပၚ သူတုိ႔ရဲ႕သက္ေရာက္ မႈေတြကုိ ဆုပ္မိကုိင္မိျဖစ္ဖုိ႔ အားထုတ္ၾကရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အတတ္ပညာသက္သက္၊ အႏုပညာ သက္သက္၊ သိပၸံသက္သက္၊ ဝိဇၧာသက္သက္၊အတိအက်ႀကီး ခြဲေျပာဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလုံး စုေပါင္းဖန္တီးရတဲ့ ပညာရပ္လုိ႔ပဲ ဆုိခ်င္တယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အသုံးခ်သိပၸံလုိ႔ေကာ မေျပာႏုိင္ဘူးလား။
အင္ဂ်င္နီယာပညာဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕ခြန္အားကုိ ႐ူပေဗဒလုိ၊ ဓာတုေဗဒလုိအေျခခံ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြဆီက ဆြဲယူ စုစည္းရတာမ်ဳိးရွိတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္မွာလည္း ဒီသေဘာပါပဲ။ ေဘာဂေဗဒ၊ စိတ္ပညာ၊ လူမႈေဗဒ၊ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ သီအုိရီ၊ သခၤ်ာ၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သိပၸံ စတဲ့ အေျခခံ ဝိဇၧာသိပၸံဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ကင္းလုိ႔မရပါဘူး။ ဒီလုိအေျခခံရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ ေခတ္မီတုိးတက္ေလ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ ကုိယ္တုိင္လည္း ေရွ႕တန္းေရာက္ေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ရဲ႕အနာဂတ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ့္ထင္ျမင္ခ်က္ကုိ ေျပာရရင္ တစ္ခ်ိန္မွာ “ဝယ္လုိအား စီမံခန္႔ခြဲမႈသိပၸံပညာ” (science of demand management)အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားလိမ့္မယ္ ထင္တယ္။ ဝယ္လုိအားကုိ ဘယ္အရာေတြက ေမာင္းႏွင္ေပးတယ္၊သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ အျမတ္ရဖုိ႔ ဘယ္လုိ လုပ္ၾကမယ္ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တစ္စုံတစ္ရာ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ သီအုိရီတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။
စိတ္ပညာ၊ လူမႈေဗဒ၊ မႏုႆေဗဒ နဲ႔ေဘာဂေဗဒ အေကာက္အယူေတြ ဘယ္တုန္းကစၿပီး ေဈးကြက္ဖြင့္ ဘာသာရပ္ထဲ အက်ဳံးဝင္လာတာပါလဲ။
ေဈးကြက္ဖြင့္နယ္ပယ္ရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မ ေနရာမွာ ရွိေနတာဟာ ေရာင္းသူေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဝယ္သူေတြဆုိတာ ေဈးကြက္ ဖြင့္သမားေတြ ကုိယ္တုိင္ သေဘာေပါက္လာတဲ့ ေန႔က စခဲ့တာလုိ႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဝယ္သူအေၾကာင္း နားလည္ဖုိ႔ဆုိရင္ အျပဳအမူဆုိင္ရာနဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ သိပၸံပညာကုိ မေလ့လာလုိ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ေဈးကြက္ဖြင့္ သုေတသီတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေဖာက္သည္ရဲ႕လုိအပ္ခ်က္၊ သေဘာထားအျမင္၊ အႀကိဳက္စ႐ုိက္နဲ႔အျပဳအမူေတြကုိ နားလည္ႏုိင္ဖုိ႔ လူဦးေရပညာတုိ႔၊ စိတ္ပညာတို႔၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့တုိ႔၊ လူမႈေရးဩဇာသက္ေရာက္မႈတုိ႔နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ပညာရပ္ေတြကို အသုံးျပဳရေတာ့မယ္။ ဒီလုိ ဘက္ေပါင္းစုံခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာႏုိင္ပါမွ ထိေရာက္တဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ကုိ တီထြင္ ခ်မွတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပညာရပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ထဲမွာ အက်ဳံးဝင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆုိရင္ “ေဈးကြက္ဖြင့္” ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရရဲ႕ဂယက္အနက္ဟာ ကုန္စည္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြမွာတာ၊ ပုိ႔တာစတဲ့ အဓိပၸာယ္ထက္ အမ်ားႀကီး ပုိက်ယ္သြားပါၿပီ။ ဒီလုိအျပန္႔က်ယ္သြားတာ ေကာင္းလား၊ ဆုိးလား။
“ေဈးကြက္ဖြင့္” ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရရဲ႕ ဂယက္အနက္ကုိ ဆြဲဆန္႔ခဲ့တဲ့သူေတြထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္လည္း တစ္ေယာက္ အပါအဝင္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္က ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ “ဆစ္ဒနီလယ္ဗီး” ေပါင္းၿပီး ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ေခါင္းစဥ္က “အျပန္႔က်ယ္လာတဲ့ ေဈးကြက္ဖြင့္ အေကာက္အယူ” (Broadening Concept of Marketing) တဲ့။ အဲဒီ ေဆာင္းပါးမွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အခုလုိ ေရးခဲ့တယ္။
“ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ဟာ အျမတ္ရွာ ေဖြတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္သာ အသုံးျပဳႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပတုိက္ျပခန္း၊ ဘုရားေက်ာင္း၊ ပရဟိတအဖြဲ႕စတဲ့ အျမတ္နဲ႔ မဆုိင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ပါ အသုံးတည့္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေတြ၊ အလွဴရွင္ေတြကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသုံးခ်ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဆးလိပ္ဆန္႔က်င္ေရးတုိ႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္ေရးတုိ႔၊ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ အမႈိက္မပစ္ေရးတို႔၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးတုိ႔ စတဲ့လူမႈေရး လႈံ႔ေဆာ္လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ အသုံးျပဳႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။”
အခုဆုိရင္ ၁၉၆၉ခုႏွစ္ေလာက္က ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စဥ္းစားခဲ့တာထက္ေတာင္ ပုိက်ယ္ျပန္႔သြားပါၿပီ။ ကုန္စည္ေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြသာ မကေတာ့ဘူး၊ အေတြ႕အႀကဳံေတြ၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ၊ အုိင္ဒီယာေတြ၊ အေရးေတာ္ေတြကုိေတာင္ ေဈးကြက္ဖြင့္လို႔ ရေနပါၿပီ။ တျခား ဘာသာရပ္ေတြလုိပါပဲ။ ေဈးကြက္ဖြင့္ဘာသာရပ္ကုိ အသုံးျပဳၾကတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ေကာင္းတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဆုိးတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏုိင္တာေပါ့။ ဘာသာရပ္တစ္ခု အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အုိင္ဒီယာေတြကုိသာ က်က်နန အသုံးျပဳႏုိင္မယ္ဆုိရင္ အဆုိးထက္ အက်ဳိးက ပုိမ်ားလိမ့္မယ္လုိ႔ ေယဘုယ်ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ဒီေန႔ေခတ္မွာ အသင့္အသုံးခ်ႏုိင္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ရွိေနၿပီဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လုိအပ္ခ်က္ေတြ အားလုံး ဒါမွမဟုတ္ အားလုံးနီးပါးကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ၿပီလုိ႔ ဆုိႏုိင္ၿပီလား။ ဒါဆုိရင္ ဒီေန႔ ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္း ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ျပႆနာဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ အနည္းငယ္ေလာက္ပဲ ရွိေတာ့တယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါၿပီလား။
ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္အေၾကာင္း ေျပာၾကတဲ့အခါတုိင္း မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ေပးဖို႔ဆုိတဲ့ စကားကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အၿမဲေျပာၾကရပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လုိအပ္ခ်က္ အမ်ားစုကုိ ျဖည့္ေပးႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ရွိေနၿပီ ဆုိတာလည္းအမွန္ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕အီတာလွ်ံမိတ္ေဆြႀကီး “ပီထ႐ုိဂူဒုိ” က “ဘာမွ မလုိေတာ့တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း” (The No Need Society) ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္ ေရးခဲ့တာေပါ့။ ဒီစာအုပ္မွာ “ဘာမွ မလုိေတာ့ဘူးဆုိတာနဲ႔ ေဈးကြက္ဖြင့္စရာ မလုိေတာ့ဘူးလား” ဆုိတာကုိ မိတ္ေဆြႀကီးက ေမးခြန္း ထုတ္ဆန္းစစ္ျပထားတယ္။ သူ႔ သေဘာကေတာ့ ေဈးကြက္ဖြင့္သမားေတြအေနနဲ႔ လုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ေပး႐ုံနဲ႔တာဝန္ မေက်ေသးဘူး။ လုိအပ္ခ်က္ကုိလည္း ဖန္တီးႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဥပမာ-ဆုိနီက အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းသစ္ေတြ ဖန္တီးေပးသလုိမ်ဳိးေပါ့။ ဒီေန႔ လူသုံးမ်ားေနတဲ့ ေဝါ့ခ္မင္တုိ႔၊ စခရင္ ႀကီးႀကီးနဲ႔တီဗြီတုိ႔၊ ဗီဒီယုိကင္မရာပိစိေကြးေလးတုိ႔ ဆုိတာေတြဟာ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြက ဘယ္သူမွ လုိအပ္ခဲ့တာေတြ မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒီပစၥည္းေတြရဲ႕တန္ဖုိးကုိ သိလာမွ လုိအပ္ခ်က္ အသစ္ေတြေပၚလာတာပါ။ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ေဈးကြက္အေမာင္းခံ (market driven)ဘဝက ေနေဈးကြက္ကုိ ကုိယ္တုိင္ေမာင္းမယ့္ (market driving) အေျခအေနေရာက္ေအာင္ လွည့္ေျပာင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္း နယ္ပယ္ထဲမွာ ရွိတာပါပဲ။
ေနာက္တစ္ခုေျပာဖုိ႔ရွိတာက “မျဖည့္ ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ဆုိတာ ဘယ္ေခတ္ဘယ္ကာလမွာ မဆုိ ရွိၿမဲရွိေနမယ့္ အခ်က္ပါ။ လူ႔လိုအပ္ခ်က္ဆုိတာ အကန္႔အသတ္မွ မရွိတာကလား။ “လူ႔အလုိ နတ္မလုိက္ႏုိင္” ဆုိသလုိေပါ့။ လူတစ္ေယာက္ဟာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္လုပ္ေနရရင္ နားခ်င္လာမွာပဲ။ တစ္ခါ…အၾကာႀကီးနားေနရရင္လည္း လုပ္ငန္းခြင္ ျပန္သြားခ်င္ဦးမွာပဲ။ ဒီကေန႔ မေမြးေသးတဲ့ ကေလးေတြဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္အစုအေဝးႀကီးကုိ ကုိယ္စားျပဳသူေတြလုိ႔ ေျပာႏုိင္စရာရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ေျပာရရင္ ေဈးကြက္ဖြင့္အလုပ္ဆုိတာ လူ႔ျဖစ္တည္မႈနဲ႔ စခဲ့သလုိ လူရွိေနသေရြ႕ ဆက္ရွိေနဦးမွာပဲလုိ႔ ထင္ပါတယ္။
လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေက်နပ္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ေနရာမွာ ေဈးကြက္ဖြင့္တဲ့ လုပ္ငန္းဟာ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းလုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါသလား။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။
လူေတြမွာ ကုိယ့္လုိအပ္ခ်က္ျပည့္စုံ ေက်နပ္ေစဖို႔ နည္းမ်ဳိးစုံ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ ၾကတာရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ခုိးတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေတာင္းတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကေတာ့ ဖလွယ္တဲ့နည္းကုိ သုံးပါတယ္။ တစ္ဖက္လူလုိအပ္မယ့္ တန္ဖုိးကုိ ဖန္တီးေပးၿပီး ကုိယ္လုိအပ္တာကိုျပန္ယူတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေဈးကြက္ဖြင့္တာရဲ႕ အေျခခံ အေကာက္အယူဟာ “ဖလွယ္တာ” လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီနည္းဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈ အရွိဆုံးနဲ႔ဆႏၵအရ ေရြးခ်ယ္တဲ့ လူ႔သဘာဝတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းရဲ႕ မစ္ရွင္ဟာ ဘာလဲ။
ဒီေမးခြန္းအတြက္ အနည္းဆုံးအေျဖ သုံးခုရွိပါတယ္။ ေရွးအက်ဆုံးအေျဖကေတာ့ ဒီလုိပါ။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ ကုမၸဏီက ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းအခ်ဳိ႕ ဒါမွ မဟုတ္ ပစၥည္းအားလုံးကုိ လူတခ်ဳိ႕ ဒါမွ မဟုတ္ လူတုိင္းကုိ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည့္စုံလုံေလာက္မႈ မရွိေသးတဲ့ အေျဖလု႔ိ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။
ဒုတိယအေျဖက ပုိေခတ္မီပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ အေသအခ်ာ သတ္မွတ္ခ်ိန္ရြယ္ထားတဲ့ ေဈးကြက္ရဲ႕ အေသအခ်ာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မယ့္ ပစၥည္းေတြဖန္တီးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ေဈးကြက္ဖြင့္ အလုပ္ကုိ ထင္ဟပ္ေစႏုိင္ေပမယ့္ ၿပီးျပည့္စုံၿပီလုိ႔ မဆုိႏုိင္ေသးပါဘူး။
တတိယအေျဖက ဒႆနသေဘာ ေဆာင္ပါတယ္။ ေဈးကြက္ဖြင့္မစ္ရွင္ဆုိတာ ကမၻာတစ္လႊားမွာရွိတဲ့ လူသားတုိင္းအတြက္ ဘဝအရည္အေသြးနဲ႔ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ ရာလူေနမႈ အဆင့္အတန္းကုိ ျမႇင့္တင္ႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ကုိယ္စားျပဳႏုိင္တာမုိ႔ (အခုခ်ိန္ထိ) ၿပီးျပည့္စုံဆုံး အေျဖလု႔ိ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ေဈးကြက္ဖြင့္လုပ္ငန္းရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ မျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသးတဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ခံစားသိရွိ၊ သတိျပဳႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ဆြဲေဆာင္အားေကာင္းတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းအသစ္ေတြ ဖန္တီးႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာကေတာ့ ေခတ္မီ မီးဖုိေခ်ာင္ သုံးပစၥည္းေတြပါ။ ဒီပစၥည္းေတြရဲ႕ တန္ဖုိးဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ၿငီးေငြ႕ထုံထုိင္းတဲ့ အိမ္အလုပ္ေတြက လြတ္ေျမာက္ေစၿပီး သူတို႔ရဲ႕ကုိယ္ရည္ကုိယ္ေသြးကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
ၾကယ္ေႂကြသံ
ၾကယ္ေႂကြသံေကာင္းကင္မွာ ၾကယ္ေႂကြေတြ
အၿမဲတမ္းမၾကည့္မိေပမယ့္
ၾကယ္ေတြ ေႂကြြၿမဲေႂကြြ။
ၾကယ္ေႂကြြရင္ ဆုေတာင္း ရတယ္ဆိုတာ ေျပာၾကတယ္
ဒီတစ္ခါေတာ့ လ်စ္လ်ဴရူမိပါတယ္။
ေႂကြေသာၾကယ္ ထက္ေကာင္းကင္မွ
ေျမေပၚသက္ဆင္း ရွဴျမင္သူခဏ
အလိုမက်ပါက ေႂကြေသာၾကယ္
အဘယ္သို ့ေျဖအံ့နည္း။
ေနာက္တစ္ေခါက္ လင္းလက္ၾကယ္
ေကာင္းကင္ေပၚထက္ ဆုပန္မွာလား ထပ္ေႂကြမွာလားကြယ္။
ၾကယ္ေႂကြတာ သဘာ၀ တားမရေသာ္ငွား
ၾကယ္ေလးကိုယ္တုိင္ ဆုေတာင္းမွာလား ေႂကြလင့္မွာလားကြယ္။
ကိုယ္ဆုေတာင္းေကာင္းဖို ့တစ္ျခားေသာၾကယ္ေႂကြတာၾကည့္ဖုိ ့ ဘယ္ေတာ့မွ ဆုမေတာင္းပါ
တစ္ခုပဲ ႀကိဳဆုေတာင္းလိုက္တယ္
အခ်ိန္မတိုင္ခင္ပဲ မေႂကြပါနဲ ့လား ၾကယ္ေလးရယ္။
သွ်င္
Monday, September 21, 2009
ဆင့္ပြားေစ်းကြက္မ်ား ( သိုု ့) Multi Level Marketing = MLM
ဆင့္ပြားေစ်းကြက္မ်ား ( သိုု ့) Multi Level Marketing = MLM
September 20, 2009
MLM (Multi Level Marketing) လို ့ေခၚတဲ့ ဆင့္ပြားစနစ္နဲ ့ ေစ်းကြက္ကိုထိုးေဖာက္တာ ကလည္း Marketing ေစ်းကြက္ရွာေဖြထူေထာင္ရာမွာ အသံုး၀င္ၿပီး တခ်ိဳ ့အလြန္ေအာင္ျမင္လွ်က္ ရိွတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ Multi Level Marketing (သို႔) Network Marketing (သို႔) Pyramid Selling ကို Myanmar Entrepreneur Group မွာ certain condition cube ေရးထား တဲ့ ပိုစ့္ေလး အရင္ဖတ္ရတာပါ။ သူရွင္းျပထားတာ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။
အခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင့္ပြားစနစ္ျဖင့္ MLM (Multi Level Marketing)ကို ေအာင္ျမင္တဲ့ ကုမၸဏီေတြကေတာ့ ကၽြန္မသိသေလာက္ ပထမဆံုးသိခဲ့ရတဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ Shine Hope နဲ့ေဆး လင္ဇီးပစၥည္းမ်ား အလွကုန္မ်ား ကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေတြက အေတာ္ေစ်းႀကီးပါတယ္။ အဖဲြ ့၀င္ေတြက တဆင့္ပဲ ၀ယ္လို့ရပါတယ္။ ကၽြန္မက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေစ်း၀ယ္ရတာ ပဲ ႀကိဳက္လို ့ကြန္ရက္စနစ္နဲ့ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ေတြမွာ သိပ္မ၀ယ္ျဖစ္ပါ။ လင္ဇီး မ်က္ႏွာသန္ ့စင္ေဆးေလာက္သာ ေကာင္းလြန္းလို ့၀ယ္ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာေတြ အေတာ့္ကို ေစ်းႀကီးလို ့၀ယ္မသံုးႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေစ်းႀကီးရင္ ေကာင္းတယ္ ဆိုတာထက္ ဆင့္ပြားစနစ္ကို ကိုယ္တိုင္ေလ့လာ သိသူတစ္ေယာက္ အေနနဲ ့ ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့ လင္ဇီးမ်က္ႏွာသန္ ့စင္ေဆးေလာက္သာ ၀ယ္ယူမိပါတယ္။
ဒုတိယ ကၽြန္မသိတဲ့ MLM သေဘာေဆာင္တဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ Healthy Shop ျဖစ္ပါတယ္။ Healthy Shop က ပစၥည္းေတြက အလွကုန္ အမ်ိဳးအစားစံုသေလာက္ ေစ်းလည္း အသင့္အတင့္ႀကီးပါတယ္။ အႏုပညာရွင္အသိုင္းအ၀န္းမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သံုးစဲြၿပီး အႏုပညာရွင္ေတြရဲ ့ေမြးႏွစ္ ေမြးလအလိုက္ ေၾကာ္ျငာၿပီး ဆင့္ပြားစနစ္နဲ ့ျဖန့္ခ်ီတာကိုေတြ ့ရပါတယ္။ MLM အဆင့္ထက္ Healthy Shop ပစၥည္းေတြကို စတိုးဆိုင္တခ်ိဳ ့မွာ မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆးေတြကို တင္ၿပီး ေရာင္းတာေတြ ့ရလို ့Healthy Shop ဟာလည္း MLM စနစ္ကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္မထားပဲ ေရာင္းခ်တယ္လို ့ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ သူ ့ရဲ ့မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆးကေတာ့ နာမည္ႀကီးၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားပါတယ္။ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ဆီက မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆး ၀ယ္ၿပီး သံုးၾကည့္ေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ” ၀င္ဂဘာ အျခစ္နဲ ့သူရဲ ့ခ်စ္ကိုကိုခ်စ္ ” ဟာသရုပ္ရွင္ကားမွာ ေနတိုးနဲ ့သင္ဇာ၀င့္ေက်ာ္ သရုပ္ေဆာင္သြားတဲ့ ေနတိုး မ်က္ႏွာေပါင္းတင္တဲ့ အခန္းကေတာ့ Healthy Shop ဆိုင္မွ ျဖစ္ပါတယ္။
တတိယ ကၽြန္မသိတဲ့ MLM ကုမၸဏီကေတာ့ Nu Life ေဆးနဲ ့အလွကုန္ပစၥည္းေတြပါ။ သူလည္း တစ္မ်ိဳးစီေတာ့ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ္ ့ေစ်းအရမ္းႀကီးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့Middle Class ေလာက္ေတာင္ သူ ့ေဆးေတြ ပစၥည္းေတြ သံုးဖို ့ႏွေမ်ာတြန္ ့တိုမိပါလိမ့္မယ္။ အက်ိဳးအာနိသင္ကေတာ့ သူ ့တန္ဖိုးအလိုက္ ရိွပါမယ္။ MLM စနစ္ကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ အသံုးခ်ဖို ့ ့ဦးေဆာင္ႏိုင္ဖို့ ေလ့လာမိသေလာက္သည္ လူမွဳဆက္ဆံေရးကို အလြန္ကၽြမ္းက်င္လိမၼာပါးနပ္စြာ အသံုးခ်တက္သူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါသည္။ (Networking) မိတ္ေဆြကြန္ယက္ စနစ္ျဖင့္ တဆင့္စကား တဆင့္နား ေဖာက္ႏိုင္ေသာ ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေျပာေကာင္း အဆိုေကာင္း စကားအေျပာအဆိုလိမၼာပါးနပ္သူမ်ား ေနရာရသည္သာ မ်ားေလသည္။ သူတို ့အဖဲြ ့အစည္းေတြမွာ ေတြ ့ရတဲ့ ခ်စ္စဖြယ္အခ်က္ကေတာ ့Training အၿမဲေပးတာပါ။ အၿမဲတမ္း အဖဲြ ့အစည္းနဲ ့မျပတ္ေလေအာင္ စည္းရံုးဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမွာ အရမ္းကိုေတာ္ၿပီး သာမန္ရိုးရိုး ကုမၸဏီေတြ အတုယူဖြယ္ေကာင္းပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လေလာက္က ဖတ္ရေသာ MLM (Multi Level Marketing) နဲ ့ပတ္သက္သည့္ ေဆင္းပါးေလးမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးျပည့္ျပည့္စံုစံုေရးထားသည့္အတြက္ Scan ဖတ္ၿပီး ကူးယူတင္ျပလိုက္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးနဲ ့ပတ္သက္ရာမွာ ထင္ျမင္ခ်က္တစ္ခုေပးလိုသည္မွာ MLM စနစ္ကို နည္းနည္းသာသာေလး ကဲၿပီး ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္ပံုစံဖတ္ရပါကလည္း ဗဟုသုတအလို ့ငွာ ဖတ္ေစလိုေၾကာင္း တင္ျပလိုပါတယ္။ ဒီေနရာ http://ifile.it/ad95njv မွာ ကူးယူႏိုင္ပါၿပီ။
ၿပီးခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္အတြင္းမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ MLM တစ္ခု အသက္ရူစက္လိုလို အေငြ ့လိုလို လိမ္ေရာင္းလို ့ပိုင္ရွင္ကို ဖမ္းသြားေၾကာင္း ေခတ္လူငယ္ သတင္းမွာဖတ္ရပါတယ္။ MLM (Multi Level Marketing) ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ကို ကၽြန္မေလ့လာေနတဲ့ Marketing ဘာသာရပ္ေတြမွာ အေသးစိတ္မသင္ရေသာ္လည္း လက္ေတြ ့အျပင္ဘက္မွာ ျမင္ရၾကားရေနရတဲ့အတြက္ သူငယ္မ်ားနဲ ့အတူ သိသမွ် ဗဟုသုတေတြ မွ်ေ၀ေပးႏိုင္ရန္ ဖိတ္ေခၚရင္း ေရးလိုက္တာပါ။ သွ်င္ သိသေလာက္သာ ေရးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ထပ္ျဖည့္ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳေပးပါရန္ ေလးစားစြာ ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ၀န္ခံစရာအခ်က္ကေတာ့ သွ်င္က MLM (Multi Level Marketing) Company မ်ားရဲ ့အဖဲြ ့၀င္မဟုတ္ပဲ သူငယ္ခ်င္း မိဘအသိုင္းအ၀န္း မိတ္ေဆြမ်ားေျပာျပခ်က္မွ MLM ရဲ ့အေၾကာင္းကို ေရးသားတာျဖစ္ပါတယ္။ MLM စနစ္ကို စိတ္၀င္စားပါသည္။ သို ့ေသာ္ တကယ့္ Marketing စနစ္ကို ပိုစိတ္၀င္စားၿပီး အနည္းငယ္ ကြာဟသည္က တေၾကာင္း၊ သံုးစဲြေစလိုသည့္ ပစၥည္းေတြကို ေစ်းျမင့္ျမင့္နဲ ့ေရာင္းခ်သည့္အတြက္ မ၀ယ္ႏိုင္လွ်င္ စားသံုးသူကို မခံစားေစလိုသည့္ စိတ္ေၾကာင့္ မည္သည့္ MLM Company တြင္မွ အဖဲြ ့မ၀င္ခဲ့ပါ။ ေလ့လာေနသူတစ္ဦးအေနနဲ ့တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
သွ်င္ {21.9.2009}
September 20, 2009
MLM (Multi Level Marketing) လို ့ေခၚတဲ့ ဆင့္ပြားစနစ္နဲ ့ ေစ်းကြက္ကိုထိုးေဖာက္တာ ကလည္း Marketing ေစ်းကြက္ရွာေဖြထူေထာင္ရာမွာ အသံုး၀င္ၿပီး တခ်ိဳ ့အလြန္ေအာင္ျမင္လွ်က္ ရိွတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ Multi Level Marketing (သို႔) Network Marketing (သို႔) Pyramid Selling ကို Myanmar Entrepreneur Group မွာ certain condition cube ေရးထား တဲ့ ပိုစ့္ေလး အရင္ဖတ္ရတာပါ။ သူရွင္းျပထားတာ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။
အခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင့္ပြားစနစ္ျဖင့္ MLM (Multi Level Marketing)ကို ေအာင္ျမင္တဲ့ ကုမၸဏီေတြကေတာ့ ကၽြန္မသိသေလာက္ ပထမဆံုးသိခဲ့ရတဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ Shine Hope နဲ့ေဆး လင္ဇီးပစၥည္းမ်ား အလွကုန္မ်ား ကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးေတြက အေတာ္ေစ်းႀကီးပါတယ္။ အဖဲြ ့၀င္ေတြက တဆင့္ပဲ ၀ယ္လို့ရပါတယ္။ ကၽြန္မက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေစ်း၀ယ္ရတာ ပဲ ႀကိဳက္လို ့ကြန္ရက္စနစ္နဲ့ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ေတြမွာ သိပ္မ၀ယ္ျဖစ္ပါ။ လင္ဇီး မ်က္ႏွာသန္ ့စင္ေဆးေလာက္သာ ေကာင္းလြန္းလို ့၀ယ္ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာေတြ အေတာ့္ကို ေစ်းႀကီးလို ့၀ယ္မသံုးႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေစ်းႀကီးရင္ ေကာင္းတယ္ ဆိုတာထက္ ဆင့္ပြားစနစ္ကို ကိုယ္တိုင္ေလ့လာ သိသူတစ္ေယာက္ အေနနဲ ့ ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့ လင္ဇီးမ်က္ႏွာသန္ ့စင္ေဆးေလာက္သာ ၀ယ္ယူမိပါတယ္။
ဒုတိယ ကၽြန္မသိတဲ့ MLM သေဘာေဆာင္တဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ Healthy Shop ျဖစ္ပါတယ္။ Healthy Shop က ပစၥည္းေတြက အလွကုန္ အမ်ိဳးအစားစံုသေလာက္ ေစ်းလည္း အသင့္အတင့္ႀကီးပါတယ္။ အႏုပညာရွင္အသိုင္းအ၀န္းမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သံုးစဲြၿပီး အႏုပညာရွင္ေတြရဲ ့ေမြးႏွစ္ ေမြးလအလိုက္ ေၾကာ္ျငာၿပီး ဆင့္ပြားစနစ္နဲ ့ျဖန့္ခ်ီတာကိုေတြ ့ရပါတယ္။ MLM အဆင့္ထက္ Healthy Shop ပစၥည္းေတြကို စတိုးဆိုင္တခ်ိဳ ့မွာ မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆးေတြကို တင္ၿပီး ေရာင္းတာေတြ ့ရလို ့Healthy Shop ဟာလည္း MLM စနစ္ကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္မထားပဲ ေရာင္းခ်တယ္လို ့ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ သူ ့ရဲ ့မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆးကေတာ့ နာမည္ႀကီးၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားပါတယ္။ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ဆီက မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေဆး ၀ယ္ၿပီး သံုးၾကည့္ေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ” ၀င္ဂဘာ အျခစ္နဲ ့သူရဲ ့ခ်စ္ကိုကိုခ်စ္ ” ဟာသရုပ္ရွင္ကားမွာ ေနတိုးနဲ ့သင္ဇာ၀င့္ေက်ာ္ သရုပ္ေဆာင္သြားတဲ့ ေနတိုး မ်က္ႏွာေပါင္းတင္တဲ့ အခန္းကေတာ့ Healthy Shop ဆိုင္မွ ျဖစ္ပါတယ္။
တတိယ ကၽြန္မသိတဲ့ MLM ကုမၸဏီကေတာ့ Nu Life ေဆးနဲ ့အလွကုန္ပစၥည္းေတြပါ။ သူလည္း တစ္မ်ိဳးစီေတာ့ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ္ ့ေစ်းအရမ္းႀကီးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့Middle Class ေလာက္ေတာင္ သူ ့ေဆးေတြ ပစၥည္းေတြ သံုးဖို ့ႏွေမ်ာတြန္ ့တိုမိပါလိမ့္မယ္။ အက်ိဳးအာနိသင္ကေတာ့ သူ ့တန္ဖိုးအလိုက္ ရိွပါမယ္။ MLM စနစ္ကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ အသံုးခ်ဖို ့ ့ဦးေဆာင္ႏိုင္ဖို့ ေလ့လာမိသေလာက္သည္ လူမွဳဆက္ဆံေရးကို အလြန္ကၽြမ္းက်င္လိမၼာပါးနပ္စြာ အသံုးခ်တက္သူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါသည္။ (Networking) မိတ္ေဆြကြန္ယက္ စနစ္ျဖင့္ တဆင့္စကား တဆင့္နား ေဖာက္ႏိုင္ေသာ ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေျပာေကာင္း အဆိုေကာင္း စကားအေျပာအဆိုလိမၼာပါးနပ္သူမ်ား ေနရာရသည္သာ မ်ားေလသည္။ သူတို ့အဖဲြ ့အစည္းေတြမွာ ေတြ ့ရတဲ့ ခ်စ္စဖြယ္အခ်က္ကေတာ ့Training အၿမဲေပးတာပါ။ အၿမဲတမ္း အဖဲြ ့အစည္းနဲ ့မျပတ္ေလေအာင္ စည္းရံုးဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမွာ အရမ္းကိုေတာ္ၿပီး သာမန္ရိုးရိုး ကုမၸဏီေတြ အတုယူဖြယ္ေကာင္းပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လေလာက္က ဖတ္ရေသာ MLM (Multi Level Marketing) နဲ ့ပတ္သက္သည့္ ေဆင္းပါးေလးမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးျပည့္ျပည့္စံုစံုေရးထားသည့္အတြက္ Scan ဖတ္ၿပီး ကူးယူတင္ျပလိုက္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးနဲ ့ပတ္သက္ရာမွာ ထင္ျမင္ခ်က္တစ္ခုေပးလိုသည္မွာ MLM စနစ္ကို နည္းနည္းသာသာေလး ကဲၿပီး ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္ပံုစံဖတ္ရပါကလည္း ဗဟုသုတအလို ့ငွာ ဖတ္ေစလိုေၾကာင္း တင္ျပလိုပါတယ္။ ဒီေနရာ http://ifile.it/ad95njv မွာ ကူးယူႏိုင္ပါၿပီ။
ၿပီးခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္အတြင္းမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ MLM တစ္ခု အသက္ရူစက္လိုလို အေငြ ့လိုလို လိမ္ေရာင္းလို ့ပိုင္ရွင္ကို ဖမ္းသြားေၾကာင္း ေခတ္လူငယ္ သတင္းမွာဖတ္ရပါတယ္။ MLM (Multi Level Marketing) ဆင့္ပြားေစ်းကြက္ကို ကၽြန္မေလ့လာေနတဲ့ Marketing ဘာသာရပ္ေတြမွာ အေသးစိတ္မသင္ရေသာ္လည္း လက္ေတြ ့အျပင္ဘက္မွာ ျမင္ရၾကားရေနရတဲ့အတြက္ သူငယ္မ်ားနဲ ့အတူ သိသမွ် ဗဟုသုတေတြ မွ်ေ၀ေပးႏိုင္ရန္ ဖိတ္ေခၚရင္း ေရးလိုက္တာပါ။ သွ်င္ သိသေလာက္သာ ေရးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ထပ္ျဖည့္ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳေပးပါရန္ ေလးစားစြာ ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ၀န္ခံစရာအခ်က္ကေတာ့ သွ်င္က MLM (Multi Level Marketing) Company မ်ားရဲ ့အဖဲြ ့၀င္မဟုတ္ပဲ သူငယ္ခ်င္း မိဘအသိုင္းအ၀န္း မိတ္ေဆြမ်ားေျပာျပခ်က္မွ MLM ရဲ ့အေၾကာင္းကို ေရးသားတာျဖစ္ပါတယ္။ MLM စနစ္ကို စိတ္၀င္စားပါသည္။ သို ့ေသာ္ တကယ့္ Marketing စနစ္ကို ပိုစိတ္၀င္စားၿပီး အနည္းငယ္ ကြာဟသည္က တေၾကာင္း၊ သံုးစဲြေစလိုသည့္ ပစၥည္းေတြကို ေစ်းျမင့္ျမင့္နဲ ့ေရာင္းခ်သည့္အတြက္ မ၀ယ္ႏိုင္လွ်င္ စားသံုးသူကို မခံစားေစလိုသည့္ စိတ္ေၾကာင့္ မည္သည့္ MLM Company တြင္မွ အဖဲြ ့မ၀င္ခဲ့ပါ။ ေလ့လာေနသူတစ္ဦးအေနနဲ ့တင္ျပလိုက္ရပါသည္။
သွ်င္ {21.9.2009}
Friday, August 7, 2009
Confession of the Economic Hitman
( Confession of the Economic Hitman ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကိုဖတ္ရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ၾကက္သီးထသြားတယ္။ စီးပြားေရးသူလွ်ဳိတစ္ေယာက္ရဲ ့ေျဖာင့္ခ်က္လို ့အမည္ေပးၿပီး ေရးလည္းေရးျဖစ္ သြားပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ႏိုင္ငံေတြအသီးသီးမွာ ေကာ္ပိုရိတ္စနစ္ကို မသိမသာသြင္းတာ၊ ရိုးရိုးအျမစ္တြယ္တာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ ့အနာဂါတ္စီးပြားေရးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြေတြ ထုတ္ေခ်းၿပီး ကုန္က်ေငြေတြ ျပန္ယူသြားၿပီး ႏိုင္ငံေတြကို ႏံြနစ္ေစတာ၊ ေျပာရင္ေတာ့ ကမာၻအဆင့္ လိမ္နည္းတစ္မ်ိဳးပဲ။အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆူကာႏို တက္တယ္ ။ သူက လက္၀ဲသမား၊ သိပ္မၾကာဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆူဟာတိုက အာဏာထပ္သိမ္းတယ္ ။ သူ ့က်ေတာ့ လက္ယာသမား၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံရဲ ့အနာဂါတ္စီးပြားေရး တိုးတက္ႏွဳန္းကို (၁၁%) ေလာက္ျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္ေတြက ကန္းဂဏန္းအမွားေတြနဲ ့တြက္ခ်က္ၿပီး စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ကို ႏွစ္စဥ္ (၁၇%) တိုးတက္မယ္ဆုိၿပီးတြက္လိုက္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကမာၻ ့ဘဏ္လိုေနရာမ်ိဳးက ေငြေတြေခ်းၿပီး ပညာရွင္ေတြ အသံုးျပဳခ ကုန္က်စရိတ္ေတြ ျပန္ႏွဳတ္ၾကတယ္။ Over Estimation ဆိုတဲ့ ပိုၿပီးတြက္ခ်က္ထားမွဳေၾကာင့္ မလိုအပ္ဘဲ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြဆီ တကယ္အက်ိဳးမရိွဘဲ ေရာက္သြားေရာ။ လူၿပိန္းစကားနဲ ့ေျပာရရင္ ငါးက်ပ္ျမတ္မယ့္အလုပ္ကို တစ္ရာရင္းရင္ ရလ်က္သားနဲ ့ ငါးရာ ရင္းခုိင္းလိုက္တဲ့ သေဘာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အတိုးကေတာ့ မေနဘူး။အက်ိဳးအျမတ္ထက္ အတိုးက မ်ားလို ့တိုင္းျပည္ေတြ မထူေထာင္ႏိုင္ေအာင္ လိမ္ၿပီးသတ္တ့သေဘာလို ့ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာလို ့ရပါတယ္။အဲဒီလို လိမ္ခ်က္က ေတာ့ အေတာ္ေျပာင္ေျမာက္တယ္။ စီအိုင္ေအလို ေထာက္လွမ္းေရးမ်ိဳးရယ္၊ ကမာၻ ့ဘဏ္လို ေငြေၾကး၀န္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္းႀကီးေတြရယ္၊ ၾကားခံပညာရွင္အဖဲြ ့ရယ္၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းႀကီးရယ္၊ ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံက ၀န္ႀကီး၊ ၀န္ေလးေတြရယ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့ေပါင္းၿပီးလိမ္ၾကတာ။ စာအုပ္က ဖတ္ၿပီး လက္ကမခ်ခ်င္ေလာက္ေအာင္ ဆဲြေဆာင္မွဳရိွတယ္။ အေရာင္းရအတြင္က်ယ္ဆံုး Best Seller လည္းျဖစ္ခဲ့တယ္။ အီရန္က ‘ ရွား’ ဘုရင္အေၾကာင္းလည္း အဲဒီစာအုပ္ထဲမွာပါတယ္။ အေမရိကန္က ‘ ရွား’ ဘုရင္ရဲ ့အေဖကိုျဖဳတ္ၿပီး ‘ ရွား’ ကို နန္းတင္ေပးတာ၊ ေကြ ့ေကာက္လွည့္ပတ္ၿပီး ေဘာလံုးကစားသလို ေနာက္ဆံုး ‘ ဂိုး’ ‘ သြင္းတာ ဖတ္လို ့အေတာ္ေကာင္းတယ္။ ပနားမားတို ့အီေကြေဒါတို ့၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်တို ့လည္း ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး အီရတ္ကို စစ္ခင္းတာ၊ အာဖဂန္နစတန္ကို စစ္ခင္းတာေတြကအစ ပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြက်ေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာသိပ္က်လို ့ရွဳပ္ရွဳပ္ေထြးေထြးနဲ ့စစ္တုရင္တစ္ပဲြ ကစားေနရသလိုပါပဲ။ ခပ္ေ၀းေ၀းျမင္ၿပီး ကစားႏိုင္သူက ေနာက္ဆံုးေအာင္ပဲြ ခံသြားတယ္ ဆိုပါေတာ့။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို စစ္ေရးအရ ကၽြန္မျပဳေတာ့ဘူး။ စီးပြားေ၇းအရ အမွီအခို ႀကီးႀကီးမားမားျဖစ္ေအာင္၊ အေၾကြးပါေအာင္လုပ္ၿပီး စီးပြားေရးကိုလိုနီခ်ဲ ့ပစ္တာ။ အဲဒီထဲမွာ ေငြလိမ္တာမ်ိဳးေရာ၊ လူကိုလိမ္တာမ်ိဳးေရာ၊ အာဏာကိုလိမ္တာမ်ိဳးေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို လိမ္တာမ်ိဳးေရာ အကုန္ပါတယ္။ ဖတ္သင့္တဲ့စာအုပ္တစ္အုပ္ပါ။ -ေနဇင္လတ္ ) ဆရာေနဇင္လတ္ရဲ ့သိဖို ့လား ရိွဖို ့လား စာအုပ္မွ
ၿဖန္႕ၾကက္ေတြးေခၚတတ္ပါေစ
ၿဖန္႕ၾကက္ေတြးေခၚတတ္ပါေစ
ေမာင္ေမာင္ၿမင္႔သိန္း(စက္မႈတကၠသိုလ္)
တြမ္ေလာ့ခ္ဒြန္သည္ ထြင္းေဖာက္ေတြးျခင္း (Breaking Through) ဟုအမည္ေပးထားေသာစာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ေရးသားခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိစာအုပ္သည္ ျပႆနာမ်ားကုိ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေကာင္းေကာင္းျဖင့္ေျဖရွင္းနည္းကုိ ဆန္းစစ္ထားေသာစာအုပ္ျဖစ္သည္။
သူသည္ ထုိစာအုပ္ထဲတြင္ ဆန္ဖရန္စစၥကုိဟုိတယ္တစ္ခု၏ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ခန္႔ထားျခင္းခံရေသာ လူငယ္တစ္ဦးအေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ထုိလူငယ္အရာရွိအေနျဖင့္ ပထမဦးဆုံးရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရေသာျပႆနာမွာ ဟုိတယ္ဓာတ္ေလွကားႏွင့္ပတ္သက္ေသာျပႆနာျဖစ္သည္။ ဓာတ္ေလွကားမွာအလြန္ေႏွးေကြးေသာေၾကာင့္ တည္းခုိသူမ်ား၏အျပစ္တင္ေျပာဆုိမႈကုိ အၿမဲမျပတ္ခံေနရသည္။ ဓာတ္ေလွကားႏွင့္ အတက္အဆင္းအဆင္မေျပလွေသာေၾကာင့္ ဧည့္သည္မ်ားသည္ ေအာက္ထပ္ရွိအခန္းမ်ားကုိသာ စုၿပဳံငွားရမ္းခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဓာတ္ေလွကားျပဳျပင္တပ္ဆင္လွ်င္ အနည္းဆုံး အေမရိကန္ေဒၚလာႏွစ္သိန္းခန္႔ကုန္က်မည္ျဖစ္၍ ထုိကိစၥကုိလည္းမစဥ္းစားႏုိင္ခဲ့ေခ်။
ေနာက္ဆုံးတြင္ ထုိအရာရွိေလးသည္ ေကာင္းမြန္ေသာစိတ္ကူးသစ္တစ္ခုရရွိခဲ့သည္။ ဓာတ္ေလွကားေႏွးသည္ဟု အဓိကျပႆနာတက္ရေသာအေၾကာင္းတရားမွာ ၿငီးေငြ႕မႈပင္ျဖစ္သည္ဟု သူေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္သည္။ ဓာတ္ေလွကားတံခါးမ်ားႏွင့္ ေျဗာင္နံရံႀကီးကုိသာေငးရန္ရွိေသာေၾကာင့္ ဧည့္သည္မ်ား ၿငီးေငြ႕စိတ္ဝင္ေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လူတုိ႔သည္ ၿငီးေငြ႕လာလွ်င္ အျပစ္ျမင္ျမည္တြန္ေတာက္တီးမႈျပဳလုပ္တတ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓာတ္ေလွကားကုိအရွိန္မျမႇင့္ဘဲ နံရံျပည့္မွန္ခ်ပ္မ်ားကုိ ဓာတ္္ေလွကားအတြင္းဘက္ႏွင့္ ဓာတ္ေလွကားအထပ္တုိင္းတြင္တပ္ဆင္လုိက္သည္။ ထုိသုိ႔မွန္ခ်ပ္မ်ားတပ္ဆင္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒၚလာေလးေထာင္ခန္႔သာ ကုန္က်ခဲ့သည္။ ယခုဓာတ္ေလွကားစီးေနခုိက္တြင္ သူတုိ႔၏ပုံရိပ္မ်ားကုိၾကည့္ေနခြင့္ရေနေသာေၾကာင့္ ဓာတ္ေလွကားၾကာသည့္ကိစၥကုိ ၿငီးေငြ႕မႈမျပဳေတာ့ေခ်။ ဤသုိ႔ျဖင့္ ဓာတ္ေလွကားအသစ္မတပ္ဆင္ရေသာေၾကာင့္ ဟုိတယ္အေနျဖင့္ ေဒၚလာ၁၉၆ဝဝဝ သက္သာသြား ခဲ့သည္။
ဤသုိ႔ေတြးေခၚႀကံဆမႈမ်ဳိးကုိ အက္ဒ္ဝပ္ဒီဘုိႏုိ (Edwarede Bono) ကျဖန္႔ၾကက္ေတြးေခၚျခင္းဟုဆုိသည္။
ယင္းသည္ ျပႆနာကုိ တစ္မူကြဲျပားထူးျခားေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ႐ႈျမင္သုံးသပ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ျပႆနာတစ္ရပ္ကုိျပန္လည္ပုံေဖာ္ၿပီး ျပန္လည္အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိျခင္းသည္ စီးပြားေရးက႑တြင္ ဖန္တီးမႈသဘာဝကုိအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းေပါင္းမ်ားစြာမွ တစ္နည္းတစ္လမ္းပင္ျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ဖန္တီးမႈနည္းဗ်ဴဟာမ်ားအား ၎တုိ႔ရွင္သန္ေနေရးအတြက္ ပဓာနက်ေသာနည္းစနစ္မ်ားဟု ျမင္စျပဳေနၾကသည္။
ဥပမာ-3M ကုမၸဏီႀကီးတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ယင္းတုိ႔အခ်ိန္၏၁၅ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ကုိ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအသစ္မ်ားထုတ္လုပ္မႈအေပၚ အခ်ိန္ကုန္ခံခဲ့ၾကသည္။ မန္ေနဂ်ာတုိင္း၏ကုန္ပစၥည္းစာရင္းပါ ကုန္ပစၥည္း၂၅ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ သက္တမ္းငါးႏွစ္မွ်ပင္မရွိေသးေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ Hewlett Packard ကုမၸဏီမွ ၁၉၉၂ခုႏွစ္တြင္ လက္ခံရရွိေသာပစၥည္းအမွာစာထက္ဝက္မွာ ထုိကာလမတုိင္မီ ႏွစ္ႏွစ္ကာလအတြင္းကပစၥည္းမ်ားကုိ မွာယူေသာေအာ္ဒါမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ Glaxo, ICL ႏွင့္ Smithk Ling Beecham ကုမၸဏီတုိ႔တြင္လည္း အလားတူဇာတ္လမ္းမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သုိ႔ သုေတသနအားျပဳေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႀကံဆတီထြင္မႈက ေဈးကြက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ထြန္းေစသည္မွာ တုိက္ဆုိင္မႈတစ္ရပ္မဟုတ္ေခ်။ စီမံခန္႔ခြဲေရးနည္းဗ်ဴဟာဂု႐ုတစ္ဦးျဖစ္ေသာ တြမ္ပီတာစ္ (Tom Peters) သည္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလတြင္ ကုမၸဏီ၏ဓေလ့ထုံးစံတစ္ခုလုံး ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္ျပည့္ဝေစေရးကုိေဆာ္ဩေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ မြမ္းမံျပဳျပင္မႈမရွိလွ်င္ ဖန္တီးမႈသည္ အသုံးမက်ျဖစ္တတ္သည္။ထုိသဘာဝႏွစ္ခုကုိ ေရာေထြးမျမင္သင့္ေခ်။
Crane Field စီမံခန္႔ခြဲေရးေက်ာင္းတြင္ ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္သင္ တန္းမ်ားပုိ႔ခ်ေနေသာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၏အဆုိအရ ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္သည္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကုိအကဲျဖတ္ျခင္းႏွင့္မဆုိင္ဘဲ ထုတ္လုပ္ျခင္းတြင္သာ အဓိကပတ္သက္သည္။ တီထြင္ႀကံဆမႈ သို႔မဟုတ္ ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈထားဖုိ႔ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကုိ စီးပြားျဖစ္ေအာင္ ေအာင္ျမင္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည္။ စိတ္ကူးစိတ္သန္း၊ အႀကံဉာဏ္စုေပါင္းထုတ္လုပ္ၾကေသာအခါတြင္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအႀကံဉာဏ္ ပီျပင္စြာအေကာင္အထည္မေပၚမီ ယင္းစိတ္ကူးစိတ္သန္းအႀကံဉာဏ္တုိ႔ကို ေဝဖန္ပုတ္ခတ္မႈမျပဳသင့္ေခ်။ ယင္းသုိ႔ျပဳလွ်င္ အက်ဳိးကုိတန္ျပန္လုိက္ေလ်ာရာေရာက္ေပသည္။ စိတ္ကူးေကာင္းကုိ စီးပြားျဖစ္တင္ျပလာသည့္ တီထြင္ႀကံဆမႈအဆင့္မွာသာလွ်င္ အကဲျဖတ္မႈျပဳရသည္။
အထက္ပါအခ်က္ကုိၾကည့္လွ်င္ သင္သည္ ဖန္တီးမႈႏွင့္တီထြင္ႀကံဆမႈကုိ တစ္ၿပိဳင္တည္းမျပဳႏုိင္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အရာဝတၴဳတစ္ခုကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္းကတစ္ဘာသာျဖစ္သည္။
ယင္းကုိ အက်ဳိးသင့္အေၾကာင္းသင့္အျမတ္ထုတ္ျခင္းက တစ္ဘာသာျဖစ္သည္။ Xerox သုေတသနဌာနသည္ ယင္းတုိ႔ရွာေဖြေတြ႕ရွိသည့္ ပီစီကြန္ပ်ဴတာမ်ားအသုံးျပဳရာတြင္ လြယ္ကူေစသည့္နည္းစနစ္ကုိ Apple Macintosh က ပုံတူကူးခ်လုိက္ေသာအခါတြင္ ထုိအခ်က္ကုိ နစ္နစ္နာနာသိလုိက္ရသည္။ Apple သည္ Xerox မွ ယင္းတုိ႔ငွားလုိက္ေသာ အလြန္တရာေအာင္ျမင္သည့္ Desktop စနစ္ျဖင့္ ေဈးကြက္ကုိဆယ္ႏွစ္တာကာလနီးပါး ဦးေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ Apple သည္ မူပုိင္ခြင့္ယူထားေလာက္ေအာင္ အေျမာ္အျမင္ႀကီးခဲ့သည္။ Xerox ကမူ ထုိသို႔အေျမာ္အျမင္မရွိခဲ့ေခ်။ မူပုိင္စြမ္းရည္မည္သည္ မိမိအရင္းအျမစ္ကုိသုိဝွက္နည္းအတတ္ပညာပင္ျဖစ္ပုံရၿပီး ကုမၸဏီအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အခြင့္အေရးတစ္ခုလက္မလြတ္ရေသးခ်ိန္အထိ အခြင့္အေရးအျဖစ္မျမင္တတ္ေခ်။
Ref: The Lateral Thinker by Mark Powell
အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္မွ
ေမာင္ေမာင္ၿမင္႔သိန္း(စက္မႈတကၠသိုလ္)
တြမ္ေလာ့ခ္ဒြန္သည္ ထြင္းေဖာက္ေတြးျခင္း (Breaking Through) ဟုအမည္ေပးထားေသာစာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ေရးသားခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိစာအုပ္သည္ ျပႆနာမ်ားကုိ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေကာင္းေကာင္းျဖင့္ေျဖရွင္းနည္းကုိ ဆန္းစစ္ထားေသာစာအုပ္ျဖစ္သည္။
သူသည္ ထုိစာအုပ္ထဲတြင္ ဆန္ဖရန္စစၥကုိဟုိတယ္တစ္ခု၏ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ခန္႔ထားျခင္းခံရေသာ လူငယ္တစ္ဦးအေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ထုိလူငယ္အရာရွိအေနျဖင့္ ပထမဦးဆုံးရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရေသာျပႆနာမွာ ဟုိတယ္ဓာတ္ေလွကားႏွင့္ပတ္သက္ေသာျပႆနာျဖစ္သည္။ ဓာတ္ေလွကားမွာအလြန္ေႏွးေကြးေသာေၾကာင့္ တည္းခုိသူမ်ား၏အျပစ္တင္ေျပာဆုိမႈကုိ အၿမဲမျပတ္ခံေနရသည္။ ဓာတ္ေလွကားႏွင့္ အတက္အဆင္းအဆင္မေျပလွေသာေၾကာင့္ ဧည့္သည္မ်ားသည္ ေအာက္ထပ္ရွိအခန္းမ်ားကုိသာ စုၿပဳံငွားရမ္းခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဓာတ္ေလွကားျပဳျပင္တပ္ဆင္လွ်င္ အနည္းဆုံး အေမရိကန္ေဒၚလာႏွစ္သိန္းခန္႔ကုန္က်မည္ျဖစ္၍ ထုိကိစၥကုိလည္းမစဥ္းစားႏုိင္ခဲ့ေခ်။
ေနာက္ဆုံးတြင္ ထုိအရာရွိေလးသည္ ေကာင္းမြန္ေသာစိတ္ကူးသစ္တစ္ခုရရွိခဲ့သည္။ ဓာတ္ေလွကားေႏွးသည္ဟု အဓိကျပႆနာတက္ရေသာအေၾကာင္းတရားမွာ ၿငီးေငြ႕မႈပင္ျဖစ္သည္ဟု သူေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္သည္။ ဓာတ္ေလွကားတံခါးမ်ားႏွင့္ ေျဗာင္နံရံႀကီးကုိသာေငးရန္ရွိေသာေၾကာင့္ ဧည့္သည္မ်ား ၿငီးေငြ႕စိတ္ဝင္ေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လူတုိ႔သည္ ၿငီးေငြ႕လာလွ်င္ အျပစ္ျမင္ျမည္တြန္ေတာက္တီးမႈျပဳလုပ္တတ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဓာတ္ေလွကားကုိအရွိန္မျမႇင့္ဘဲ နံရံျပည့္မွန္ခ်ပ္မ်ားကုိ ဓာတ္္ေလွကားအတြင္းဘက္ႏွင့္ ဓာတ္ေလွကားအထပ္တုိင္းတြင္တပ္ဆင္လုိက္သည္။ ထုိသုိ႔မွန္ခ်ပ္မ်ားတပ္ဆင္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒၚလာေလးေထာင္ခန္႔သာ ကုန္က်ခဲ့သည္။ ယခုဓာတ္ေလွကားစီးေနခုိက္တြင္ သူတုိ႔၏ပုံရိပ္မ်ားကုိၾကည့္ေနခြင့္ရေနေသာေၾကာင့္ ဓာတ္ေလွကားၾကာသည့္ကိစၥကုိ ၿငီးေငြ႕မႈမျပဳေတာ့ေခ်။ ဤသုိ႔ျဖင့္ ဓာတ္ေလွကားအသစ္မတပ္ဆင္ရေသာေၾကာင့္ ဟုိတယ္အေနျဖင့္ ေဒၚလာ၁၉၆ဝဝဝ သက္သာသြား ခဲ့သည္။
ဤသုိ႔ေတြးေခၚႀကံဆမႈမ်ဳိးကုိ အက္ဒ္ဝပ္ဒီဘုိႏုိ (Edwarede Bono) ကျဖန္႔ၾကက္ေတြးေခၚျခင္းဟုဆုိသည္။
ယင္းသည္ ျပႆနာကုိ တစ္မူကြဲျပားထူးျခားေသာနည္းလမ္းျဖင့္ ႐ႈျမင္သုံးသပ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ျပႆနာတစ္ရပ္ကုိျပန္လည္ပုံေဖာ္ၿပီး ျပန္လည္အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိျခင္းသည္ စီးပြားေရးက႑တြင္ ဖန္တီးမႈသဘာဝကုိအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းေပါင္းမ်ားစြာမွ တစ္နည္းတစ္လမ္းပင္ျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ဖန္တီးမႈနည္းဗ်ဴဟာမ်ားအား ၎တုိ႔ရွင္သန္ေနေရးအတြက္ ပဓာနက်ေသာနည္းစနစ္မ်ားဟု ျမင္စျပဳေနၾကသည္။
ဥပမာ-3M ကုမၸဏီႀကီးတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ယင္းတုိ႔အခ်ိန္၏၁၅ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ကုိ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအသစ္မ်ားထုတ္လုပ္မႈအေပၚ အခ်ိန္ကုန္ခံခဲ့ၾကသည္။ မန္ေနဂ်ာတုိင္း၏ကုန္ပစၥည္းစာရင္းပါ ကုန္ပစၥည္း၂၅ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ သက္တမ္းငါးႏွစ္မွ်ပင္မရွိေသးေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ Hewlett Packard ကုမၸဏီမွ ၁၉၉၂ခုႏွစ္တြင္ လက္ခံရရွိေသာပစၥည္းအမွာစာထက္ဝက္မွာ ထုိကာလမတုိင္မီ ႏွစ္ႏွစ္ကာလအတြင္းကပစၥည္းမ်ားကုိ မွာယူေသာေအာ္ဒါမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ Glaxo, ICL ႏွင့္ Smithk Ling Beecham ကုမၸဏီတုိ႔တြင္လည္း အလားတူဇာတ္လမ္းမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သုိ႔ သုေတသနအားျပဳေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႀကံဆတီထြင္မႈက ေဈးကြက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ထြန္းေစသည္မွာ တုိက္ဆုိင္မႈတစ္ရပ္မဟုတ္ေခ်။ စီမံခန္႔ခြဲေရးနည္းဗ်ဴဟာဂု႐ုတစ္ဦးျဖစ္ေသာ တြမ္ပီတာစ္ (Tom Peters) သည္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလတြင္ ကုမၸဏီ၏ဓေလ့ထုံးစံတစ္ခုလုံး ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္ျပည့္ဝေစေရးကုိေဆာ္ဩေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ မြမ္းမံျပဳျပင္မႈမရွိလွ်င္ ဖန္တီးမႈသည္ အသုံးမက်ျဖစ္တတ္သည္။ထုိသဘာဝႏွစ္ခုကုိ ေရာေထြးမျမင္သင့္ေခ်။
Crane Field စီမံခန္႔ခြဲေရးေက်ာင္းတြင္ ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္သင္ တန္းမ်ားပုိ႔ခ်ေနေသာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၏အဆုိအရ ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္သည္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကုိအကဲျဖတ္ျခင္းႏွင့္မဆုိင္ဘဲ ထုတ္လုပ္ျခင္းတြင္သာ အဓိကပတ္သက္သည္။ တီထြင္ႀကံဆမႈ သို႔မဟုတ္ ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈထားဖုိ႔ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကုိ စီးပြားျဖစ္ေအာင္ ေအာင္ျမင္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည္။ စိတ္ကူးစိတ္သန္း၊ အႀကံဉာဏ္စုေပါင္းထုတ္လုပ္ၾကေသာအခါတြင္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအႀကံဉာဏ္ ပီျပင္စြာအေကာင္အထည္မေပၚမီ ယင္းစိတ္ကူးစိတ္သန္းအႀကံဉာဏ္တုိ႔ကို ေဝဖန္ပုတ္ခတ္မႈမျပဳသင့္ေခ်။ ယင္းသုိ႔ျပဳလွ်င္ အက်ဳိးကုိတန္ျပန္လုိက္ေလ်ာရာေရာက္ေပသည္။ စိတ္ကူးေကာင္းကုိ စီးပြားျဖစ္တင္ျပလာသည့္ တီထြင္ႀကံဆမႈအဆင့္မွာသာလွ်င္ အကဲျဖတ္မႈျပဳရသည္။
အထက္ပါအခ်က္ကုိၾကည့္လွ်င္ သင္သည္ ဖန္တီးမႈႏွင့္တီထြင္ႀကံဆမႈကုိ တစ္ၿပိဳင္တည္းမျပဳႏုိင္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အရာဝတၴဳတစ္ခုကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္းကတစ္ဘာသာျဖစ္သည္။
ယင္းကုိ အက်ဳိးသင့္အေၾကာင္းသင့္အျမတ္ထုတ္ျခင္းက တစ္ဘာသာျဖစ္သည္။ Xerox သုေတသနဌာနသည္ ယင္းတုိ႔ရွာေဖြေတြ႕ရွိသည့္ ပီစီကြန္ပ်ဴတာမ်ားအသုံးျပဳရာတြင္ လြယ္ကူေစသည့္နည္းစနစ္ကုိ Apple Macintosh က ပုံတူကူးခ်လုိက္ေသာအခါတြင္ ထုိအခ်က္ကုိ နစ္နစ္နာနာသိလုိက္ရသည္။ Apple သည္ Xerox မွ ယင္းတုိ႔ငွားလုိက္ေသာ အလြန္တရာေအာင္ျမင္သည့္ Desktop စနစ္ျဖင့္ ေဈးကြက္ကုိဆယ္ႏွစ္တာကာလနီးပါး ဦးေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ Apple သည္ မူပုိင္ခြင့္ယူထားေလာက္ေအာင္ အေျမာ္အျမင္ႀကီးခဲ့သည္။ Xerox ကမူ ထုိသို႔အေျမာ္အျမင္မရွိခဲ့ေခ်။ မူပုိင္စြမ္းရည္မည္သည္ မိမိအရင္းအျမစ္ကုိသုိဝွက္နည္းအတတ္ပညာပင္ျဖစ္ပုံရၿပီး ကုမၸဏီအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အခြင့္အေရးတစ္ခုလက္မလြတ္ရေသးခ်ိန္အထိ အခြင့္အေရးအျဖစ္မျမင္တတ္ေခ်။
Ref: The Lateral Thinker by Mark Powell
အခြင့္အလမ္းဂ်ာနယ္မွ
Subscribe to:
Posts (Atom)